اقتصاد مقاومتی، جهادی ملی می‌طلبد

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی در جمع صدها نفر از مسئولان دستگاه های مختلف، فعالان اقتصادی و مدیران مراکز علمی، رسانه ای، نظارتی، با تبیین مؤلفه های سیاست اقتصاد مقاومتی، عوامل و انگیزه های تدوین این سیاست ها و الزام و انتظاراتی که در این زمینه از مسئولین وجود دارد، تأکید کردند: "عزم جدی مسئولان، تبدیل سیاست ها به برنامه های زمان بندی شده اجرایی، نظارت دقیق، رفع موانع حضور فعالان و مردم در عرصه اقتصادی و گفتمان سازی، این امکان را فراهم می کند که ثمرات شیرین و ملموس این الگوی بومی و علمی، در مدت مناسب در زندگی مردم جلوه گر شود."(1)

رهبر معظم انقلاب، سیاست های اقتصاد مقاومتی را مجموعه ای دقیق و مستحکم خواندند و افزودند: "گرایش به اقتصاد مقاومتی فقط مخصوص کشور ایران نیست و در سال های اخیر با توجه به بحران اقتصادی جهانی، بسیاری از کشورها با توجه به شرایط و ساختارهای درونی خود به دنبال مقاوم سازی اقتصاد هستند."

حضرت آیت الله خامنه ای در این دیدار فرمودند: "البته نیاز ما به اقتصاد مقاومتی بیش از کشورهای دیگر است زیرا از یک طرف کشور ما همچون کشورهای دیگر مرتبط با اقتصاد جهانی و مصمم به ادامه این ارتباط است و طبیعتاً از مسائل اقتصادی جهان متأثر خواهد بود و از طرف دیگر نظام اسلامی، به دلیل استقلال خواهی و عزت مداری و تأکید بر تحت تأثیر قرار نگرفتن از سیاست قدرت های جهانی، مورد تهاجم، سوء نیت و اخلال گری است".

مقام معظم رهبری با اشاره به نامگذاری سال جاری به سال حماسه سیاسی و ایشان در ادامه افزودند: "حماسه سیاسی خوشبختانه محقق شد اما حماسه اقتصادی متأسفانه به تأخیر افتاد که امیدواریم این موضوع در پرتو سیاست های ابلاغ شده، در سال 93 با جدیت کامل پیگیری شود."

در همین راستا و براساس اهمیت فرمایشات مقام معظم رهبری در موضوع اقتصاد، خاصه اقتصاد مقاومتی، بر آن شدیم تا در این مجال و مقال مروری اجمالی داشته باشیم بر شیطنت ها و اقدامات نابخردانه ای که امریکا با پشتیبانی غرب در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به ویژه در جبهه اقتصادی بر علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت مسلمان و انقلابی ما به کار برده و البته هربار با شکستی مفتضحانه تر از قبل مواجه شده است.

امریکا و سلاح ناکارآمد تحریم

آمریکا که تمام تلاش خود را برای جلوگیری از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به کار بسته بود با پیروزی انقلاب، به اقدامات خود برای به زانو در آوردن نظام جمهوری اسلامی ایران ادامه داد و در همین راستا، کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا، به وضع تحریم های اقتصادی مبادرت و در 21 آبان ماه سال 1358، دستور قطع خرید نفت ایران را صادر کرد. پس از آن نیز دستور داد دارایی های ایران در بانک های آمریکایی توقیف شوند. همچنین، با تصمیم کارتر، صادرات به ایران ممنوع و هرگونه واردات از ایران قطع شد وکلیه لوازم و تجهیزات نظامی که در زمان رژیم پهلوی از آمریکا خریداری و پول آنها پرداخت شده بود، توقیف و از ارسال آنها به ایران جلوگیری به عمل آمد.

کارتر، در کنفرانس سران هفت کشور صنعتی جهان نیز متحدان اروپایی آمریکا را دعوت به تحریم اقتصادی ایران کرد.

برژینسکی(مشاور امنیت ملی کارتر)، از تحریم های اقتصادی به عنوان ابزار سلطه یاد نموده و می نویسد: «فشار برای اقدامات جامع تر، علناً افزایش می یافت. صرف نظر از راه نظامی گام منطقی بعدی، افزایش فشار اقتصادی بر ایران بود. گروه هایی از وزارتخانه های امور خارجه و خزانه داری برای مشورت و هماهنگی با متحدانمان به خارج اعزام شدند. این برنامه ریزی در نهایت می بایست به قطع روابط دیپلماتیک و منع اغلب صادرات و معاملات مالی با ایران که در تاریخ هجدهم فروردین اعلام شد، منجر شود. اعمال تحریم ها به قصد افزایش ابزار سلطه ما در مقابله با ایران بود.»(2)

در کنار تحریم های اقتصادی، در شرایطی که جنگ تحمیلی به وسیله رژیم بعثی حاکم برعراق و با حمایت ها و پشتیبانی های آمریکا، علیه ایران شکل گرفته بود، در زمان ریاست جمهوری ریگان، آمریکا تحریم تسلیحاتی را نیز به منظور کمک به عراق و تضعیف نظام جمهوری اسلامی ایران، علیه کشورمان به مورد اجرا گذاشت.

در کنار تحریم تسلیحاتی، تحریم اقتصادی ایران در زمان دولت ریگان نیز ادامه یافت. آمریکا، مقرراتی را وضع کرد تا واردات نفت ایران را تا 30 درصد کاهش دهد و عربستان و کویت را تشویق نمود بیشتر از سهمیه تعیین شده اوپک، نفت تولید کنند تا ایران مجبور به کاهش قیمت نفت خود در بازارهای جهانی شود.
   
تحریم های اقتصادی علیه ایران در زمان دولت بوش نیز ادامه یافت. در دوره ریاست جمهوری بوش، ضمن تداوم تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران، آمریکا در بازارهای جهانی نیز اخلال نمود و مانع از داد و ستد اقتصادی کشورها با ایران شد. برای مثال می توان از ممانعت آمریکا از فروش هواپیماهای مسافربری توسط انگلیس به ایران یادکرد که بنا به اذعان ریچارد بوچر(سخنگوی وقت وزارت امورخارجه آمریکا)، دولت بوش، مانع از انجام یک معامله میان تهران و لندن برای خرید هواپیماهای انگلیسی توسط ایران شد.

دولت کلینتون نیز بعد از روی کارآمدن، همچون اسلاف خود به تحریم اقتصادی علیه ایران ادامه داد. تحریم های دولت کلینتون نیز همان اهدافی را دنبال می کرد که دولت های سابق آمریکا به دنبال آنها بودند.

دولت کلینتون به منظور کاهش بنیه اقتصادی و دفاعی ایران و ایجاد محدودیت های تجاری، با ایجاد موانعی، از صدور تکنولوژی های پیشرفته به ایران جلوگیری می کرد. جلوگیری از اعطای وام به ایران اقدام دیگر دولت کلینتون در راستای تحریم های اقتصادی بود.

در دولت بوش(پسر)، در عین حال که تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران ادامه یافت، بلکه، اقدامات جنگ طلبانه دولت بوش، منطقه را در کام جنگ فرو برد. حضور نظامی گسترده آمریکا در خلیج فارس و اشغال کشورهای عراق و افغانستان از جمله اقدامات دولت بوش بود. و پس از بر سر کار آمدن اوباما در آمریکا نیز نه تنها از تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران کاسته نشد، بلکه بر حجم این تحریم های ظالمانه افزوده شد.

در یک نتیجه گیری کلّی می توان گفت؛ اولاً، تحریم های اقتصادی آمریکا و متحدانش علیه ملت ایران از همان اول پیروزی انقلاب اسلامی ایران شکل گرفته است. بنابراین، این ادّعا که اقدام ایران برای دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته ای سبب شکل گیری تحریم های اقتصادی شد، ادعای باطلی است. چرا که آمریکا و اروپائیان، خوب می دانند که ایران از انرژی هسته ای به دنبال ساخت سلاح هسته ای نیست. ثانیاً؛ هدف تحریم ها، وارد نمودن فشار بر ملت ایران و مقابله با اسلام و نظام جمهوری اسلامی بوده و با همین هدف ادامه یافته است.

خودکفایی و استقلال اقتصادی   
 
امام خمینی(ره) در وصیت نامه سیاسی-الهی خویش می فرمایند: « وصیت من به همه آن است که با یاد خدای متعال به سوی خودشناسی و خودکفایی و استقلال، با همه ابعادش به پیش، و بی تردید دست خدا با شما است. اگر شما در خدمت او باشید و برای ترقّی و تعالی کشور اسلامی به روح تعاون ادامه دهید.»

قطع وابستگی از بیگانگان در جنبه های مختلف، خصوصاً در بُعد اقتصادی از مواردی است که امام خمینی(ره) در بیانات و نوشته های خود، آن را از مردم و مسئولین انتظار داشته و همواره مورد تأکید قرار می دادند.

تحریم های اقتصادی، نتیجه اسلام خواهی و حق طلبی و استکبار ستیزی ملت ایران است و نه چیز دیگر؛ پس نباید این سخن امام را به فراموشی بسپاریم که: «نکته مهمی که همه ما باید به آن توجه کنیم و آن را اصل و اساس سیاست خود با بیگانگان قرار دهیم، این است که دشمنان ما و جهانخواران تاکی و تا کجا ما را تحمّل می کنند و تا چه مرزی استقلال و آزادی ما را قبول دارند. به یقین آنان مرزی جز عدول از همه هویّت ها و ارزش های معنوی و الهی مان نمی شناسند. به گفته قرآن کریم، هرگز دست از مقاتله و ستیز با شما برنمی دارند مگر اینکه شما را از دینتان برگردانند. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم صهیونیست ها و آمریکا و شوروی[سابق] در تعقیب مان خواهند بود تا هویّت دینی و شرافت مکتبی مان را لکه دار نمایند.»(3)

اقتصاد مقاومتی، طریق مقابله با تحریم های اقتصادی

آنچه در بیان امام خمینی(ره)، خودکفایی و استقلال اقتصادی نامیده شده است، در زبان رهبر معظم انقلاب اسلامی(مدّظلّه العالی)، «اقتصاد مقاومتی» نام نهاده شد.

اقتصاد مقاومتی را می توان اقتصادی دانست که از توانایی خنثی سازی منویّات مستکبرین در تحریم های اقتصادی آنها علیه ملت ایران برخوردار است.

برای ایجاد چنین اقتصادی لازم است همه ملت ایران، بخش های دولتی، تعاونی و خصوصی اقتصاد، مراکز و مجامع علمی و دانشگاهی، اقتصاددانان، دستگاه ها و شخصیت های فرهنگی کشور در یک حرکت شتابنده و جهادی سهیم باشند.

ملتی که دارای اهداف و آرمان های بزرگی است، چنانکه فاقد روحیّه استقامت در مقابل گرفتاری ها باشد، نمی تواند به اهداف و آرمان های خود نایل شود و نباید.

امام خمینی(ره) در این باره می فرمایند: «در جهان حجم تحمل زحمت ها و رنج ها و فدارکاری ها و جان نثاری ها و محرومیت ها، مناسب حجم  بزرگی مقصود و ارزشمندی و علوّ رتبه آن است.»(4)

انتظار حل و فصل مشکلات اقتصادی کشور به دست دیگران(خصوصاً دشمنان)، انتظار بی نتیجه ای است. اگر دشمنان می خواستند مشکلات ما را حل کنند، هرگز با ما به دشمنی برنمی خاستند و برای کشورمان مشکل نمی تراشیدند. بنابراین، باید روی پاهای خود بایستیم و با اتّکا به ظرفیت ها و توانمندی های داخلی و پایداری و مقاومت، مشکلات اقتصادی کشورمان را با دستان توانمند ملت مان برطرف کنیم. البته، این سخنان به معنای نفی اقدامات دیپلماتیک نیست، بلکه، بدین معناست که پرداختن به اقدامات دیپلماتیک نباید مسئولین را از توجه به برپایی اقتصاد مقاومتی غافل کند، راه اصلی حلّ مشکلات اقتصادی کشور ایجاد اقتصاد مقاومتی است، که این امر درپی ابلاغ سیاست های کلّی اقتصاد مقاومتی از جانب رهبر معظم انقلاب اسلامی، مورد استقبال رئیس جمهور قرار گرفت و امیدواریم، اقدامات عملی در این خصوص، هرچه سریعتر- هم از جانب دولت و هم از جانب دیگر قوا- آغاز و با سرعت به پیش رود.

پی نوشت ها:
1) بیانات در جمع مسئولان دستگاه های مختلف و فعالان اقتصادی -  سه شنبه- 20 اسفند 92.
2) برژینسکی، سقوط شاه، جان گروگان ها و منافع ملی، تهران، کاوش، 1362، ص 91.       
3) امام خمینی(ره) ، صحیفه نور ، جلد 20 ، 29 تیر 67 .
4) امام خمینی(ره)، وصیت نامه سیاسی- الهی، اصفهان، لیالی، 1384، ص 106.