نمایش های سنتی و آیینی فوق العاده و اصیل هستند

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، علی نصیریان در جلسه سیاست گذاری شانزدهمین جشنواره بین المللی نمایش های آیینی سنتی با بیان اینکه هنگام ساخت تالار سنگلج قرار بر این بود در این تالار نمایش هایی با متون ایرانی اجرا شود، اذعان کرد: کارهای زیادی از نویسندگان مختلف در این تالار اجرا شد و این اواخر بود که تقریباً کم آوردیم و کار غیر ایرانی اجرا کردیم.

وی افزود: البته کارهایی که انتخاب کردیم کارهایی بود که با فرهنگ و اوضاع اجتماعی ما همخوانی داشت؛ نمایش هایی مثل "بازرس" اثر گوگول یا آثار آنتوان چخوف. زمانی که در جوانی شروع به کار تئاتر کردیم، متأثر از نمایش های ایرانی بودیم و خود من از دیدن تعزیه و نمایش های تخت حوضی به تئاتر جذب شدم.
نصیریان تصریح کرد: مسئله توجه به تئاتر ایران بسیار اهمیت دارد. گرچه برای هنر مرزبندی قائل نیستم و نمی توانم بگویم تئاتر غرب خوب یا بد است یا اینکه این تئاتر نباید باشد که البته حتماً باید باشد، زیرا اصلا ما تئاتر دراماتیک  را از غرب گرفتیم؛ از طریق آثار فتحعلی آخوندزاده که از غرب تقلید می کرد و ما نیز از ایشان تقلید کردیم،

وی گفت: ما در تاریخ نمایشمان دراما نداشتیم و فقط نمایش روایتی داشتیم، مثل روایتی که در تعزیه، تخت حوضی یا نقالی و ... وجود دارد. ما زمانی می توانیم در دنیا ادعا کنیم، تئاتر داریم که دراما و متن نمایش ایرانی داشته باشیم.
نصیریان با تاکید بر اهمیت نمایش های ایرانی و خلق آن حتی به صورت کارگاهی خاطرنشان کرد: ما در کنار نمایش امروز ایرانی، نمایش های سنتی نیز داشتیم که تقریباً در حال از بین رفتن است. البته می دانیم که زمانه عوض شده و دیگر کسی پای نقالی، پرده خوانی، تعزیه و تخت حوضی نمی نشیند و این به دلیل آمدن تلویزیون و انواع ارتباطات است، ولی دلیل نمی شود آنچه داشته ایم و از نظر شکل نمایشی متفاوت نیز هست را فراموش کنیم.

وی افزود: در نمایش ایرانی روایت، نمایش داده می شود و این خیلی جالب است که مثلا در تعزیه، نمایش روایت واقعه کربلا را داریم. حتی در تخت حوضی نیز اتفاقاتی که می افتد روایت است. مثلاً اگر سیاه به دلیل لهجه و گرفتن زبان و غیره نمی تواند بیان مطلب کند، این را روایت می کند، زیرا خودش واقعاً چنین نبوده است.

نصیریان اظهار داشت: نمایش های ایرانی فوق العاده و اصیل هستند. البته این ها دیگر کاربردهای امروزی ندارد، ولی حفظ و نگهداری و بررسی آن ها و نکته به نکته اشاره کردن به آن ها در سمینارها اتفاق مهمی است. جالب است که پیتر بروک وقتی به ایران آمد به تماشای نمایش سعدی افشار رفته بود و از تعزیه استقبال کرد، زیرا از نظر تحقیقی چیزی در آن ها دیده بود که می خواست به نکاتی دست یابد.
وی در ادامه افزود: قبل از انقلاب من تلاش هایی داشتم و پس از انقلاب نیز فتحعلی بیگی، ناصر بخت، اردشیر صالح پور و دیگران تلاش های زیادی کردند. اکنون این گونه های نمایشی به حدی رسیده اند که در دنیا معرفی شده و حتی می توان گفت تئاتر عروسکی "مبارک" نیز دارای شان شده است. در نتیجه حفظ و حراست آن ها از اهم کارهای فرهنگی است که می توان در زمینه نمایش انجام داد، زیرا هر قدر ما بر داشته های فرهنگی خودمان سرمایه گذاری کنیم، بهتر است.
نصیریان با یادآوری اینکه این روزها برخلاف گذشته از بزرگان عرصه نمایش های آیینی سنتی تجلیل های بسیاری صورت می گیرد، تصریح کرد: این رشته ای است که در حال از بین رفتن است. ما همه یکی پس از دیگری از بین می رویم و ممکن است نفر بعدی من باشم؛ همانطور که دیدیم که محمود استاد محمد هم رفت، سعدی افشار رفت، مرشد ترابی رفت.

وی افزود: اینکه در مورد نمایش های آیینی سنتی مکتوبات داریم، بسیار عالی است، زیرا پیش از این نداشتیم و فقط سال 1340 من نمایشنامه "سیاه" را چاپ کردم و در سال 1330 فقط یک کتاب "هنر" نوشته عبدالحسین نوشین داشتیم و یک کتاب "تکنیک تئاتر" که حسین خیرخواه نوشته بود که در واقع لغت معنی بود، به اضافه یک متن مکتوب از "بقال بازی" که در مجله ای چاپ شده بود که دیگر گیر هم نمی آید. اما بعد از انقلاب کتاب های زیادی چاپ و کلاس های زیادی برگزار شد و شاگردانی تربیت شدند که زمینه حفظ سنت ها را فراهم کردند. من استدعا دارم هر نوع حمایتی که لازم است از جشنواره نمایش های آیینی انجام شود.