یادداشت/ سید رحیم نعمتی

زمزمه برجام‌های «2» و «3» این‌بار از آمریکا و اروپا

شکی نیست که سفر امانوئل ماکرون، رئیس‌ جمهور فرانسه به آمریکا و مذاکرات او با دونالد ترامپ، رئیس‌ جمهور آمریکا، پاسخی به ضرب‌الاجل ترامپ در مورد برجام است.
کد خبر: ۲۸۸۵۶۱
تاریخ انتشار: ۰۶ ارديبهشت ۱۳۹۷ - ۰۱:۳۲ - 26April 2018

زمزمه برجام‌های «2» و «3» این‌بار از امریکا و اروپابه گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس، سید رحیم نعمتی در یادداشتی نوشت:

شکی نیست که سفر امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، به امریکا و مذاکرات او با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، پاسخی است به ضرب‌الاجل ترامپ در مورد برجام و قرار است آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، هم روز جمعه در همین خط به امریکا برود و ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا، همراه با این دو با ترامپ گفت‌وگوی تلفنی داشته‌اند و از قبل هم احتمال سفر پیش‌بینی نشده او به امریکا داده می‌شد. ترامپ ماه ژانویه در حالی که برای سومین بار تعلیق تحریم‌ها را تمدید می‌کرد از متحدین اروپایی‌اش یا کنگره امریکا خواست چهار شرط او را در مورد برجام تأمین کنند و گرنه دیگر تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید نخواهد کرد. این خط و نشان ترامپ به معنای قصد او برای خروج از برجام تعبیر شده که مهلت آن کمی بیش از دو هفته دیگر در روز شنبه 12 می‌ به سر می‌آید و حالا این سه کشور اروپایی می‌خواهند در دقیقه 90 رأی او را به نحوی تغییر دهند که می‌تواند یک شکل از توافق داشته باشد. 

این شکل از توافق را می‌توان در خلال سخنان ماکرون در کنفرانس مطبوعاتی مشترکش با ترامپ شنید که در جواب به حملات ترامپ به برجام با توصیفاتی نظیر «فاجعه»، «خوفناک» و «احمقانه» گفت: «باید ابتدا خود به توافق دست یابیم.»‌ منظور ماکرون از این توافق رسیدن اروپا و امریکا به توافقی از امنیت در خاورمیانه در طرحی گسترده است تا اینکه برجام به عنوان بخشی از این طرح و بدون اینکه تغییری کند، محفوظ بماند و شروط اعلام شده از سوی ترامپ در این طرح به نحوی گنجانده شوند. ماکرون به این ترتیب از ترامپ می‌خواهد در برجام بماند و اگر اعتقاد به اصلاح مواردی از آن را دارد، این کار را نه با خروج از برجام یا تغییر آن بلکه در قالب یک توافق کلی یا چند توافق خارج از برجام پیش ببرد. ماکرون با این کار می‌خواهد شکاف بین اروپا و امریکا را بر سر برجام ترمیم کند تا جبهه متحد شکلی از هر دو طرف در این زمینه شکل بگیرد و نمی‌توان گفت که قبل از سفر به امریکا طرح خود را با آلمان و بریتانیا در میان نگذاشته باشد و این احتمال هست که مرکل یا «می» بر محور پیشنهاد‌های ماکرون با ترامپ وارد گفت‌وگو شوند. به نظر می‌رسد که ماکرون تا اینجای کار توانسته تا اندازه‌ای موفق باشد چنان که نشریه امریکایی نیویورکر از برخی سخنان ترامپ در آن کنفرانس مطبوعاتی مشترک با ماکرون این نتیجه را گرفته که لحن او نسبت به قبل تغییر کرده و نشانه‌هایی از تغییر در تصمیمش برای خروج از برجام دیده می‌شود.

شکی نیست که اگر ماکرون به همراه مرکل و «می» بتوانند نظر ترامپ را تغییر بدهند تا او در 12 می‌ و برای چهارمین بار برجام را تأیید کند، این سه رو به ایران می‌کنند تا ایران را وارد دوری از مذاکرات کنند که مسیرش به توافقی جدید موازی با برجام می‌رسد. این به معنای شروع یک نزاع دیپلماتیک با ایران است چرا که قبل از شروع این دور از مذاکرات دو مسئله بی‌جواب می‌ماند و اروپایی‌ها باید قبل از هر چیز پاسخ این دو مسئله را بدهند. مسئله نخست در وادار کردن امریکا به انجام تعهداتش طبق برجام است که گویا اروپایی‌ها تاکنون سعی داشته‌اند به هر نحو که شده این مسئله را نادیده بگیرند. باید گفت که امریکا چه در زمان باراک اوباما، رئیس‌جمهور قبلی امریکا، و چه در این یک سال و چند ماه از ریاست جمهوری ترامپ به هیچ وجه به تعهداتش عمل نکرده، چنان که در زمان اوباما، وزارتخانه خزانه‌داری امریکا اجازه معامله با دلار با ایران را به بانک‌ها نمی‌داد و همین نیز اصل معاملات مالی با ایران را از سوی بانک‌های اروپایی فلج کرده بود و در دوره ترامپ هم علاوه بر نقض برجام با افزایش تحریم‌ها، اصل معاملات با ایران مسدود شد تا برجام در عمل زمینگیر شود. مسئله دوم در فایده توافقی موازی با برجام است که اروپایی‌ها نمی‌توانند جوابی برای آن داشته باشند چرا که تجربه این دو سال از برجام نشان داده توافق با غربی‌ها فایده‌ای جز بدعهدی برای ایران نداشته و نمی‌توان نتیجه‌ای جز این برای توافق موازی با برجام در نظر گرفت. به بیان دیگر، ماکرون با طرح توافق موازی با برجام مصداق این مثل عمل می‌کند که می‌گوید: شترسواری دولا دولا نمی‌شود. او قبل از این شترسواری باید به ایران ثابت کند که چه خیری از برجام به دست آمده تا بتوان صداقتی در طرح معادل آن داشته باشد.

منبع: روزنامه جوان

نظر شما
پربیننده ها