«محمدتقی فهیم» کارشناس و منتقد سینما و داور بخش فیلمنامه نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه رسام در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس، با اشاره به اهمیت فیلمنامه در سینما، اظهار داشت: بخش فیلمنامه در همه جشنواره‌ها وجود دارد که بیانگر اهمیت نقش فیلمنامه در سینماست و همه پی برده‌اند که یکی از مشکلات اساسی سینمای ما در بخش فیلمنامه است.
وی گفت: یک کارگردان ضعیف می‌تواند از یک فیلمنامه خوب، یک فیلم متوسط به وجود آورد اما یک کارگردان خوب نمی‌تواند از یک فیلمنامه بد فیلم خوب درآورد. یعنی نیاز سینمای ایران فیلمنامه خوب است. کارگردان‌های معروف سینمای ایران درحال حاضر همگی فیلمنامه آثارشان را شخصاً می‌نویسند چراکه در مجموع فیلمنامه دست گم گرفته می‌شود.
این منتقد سینما بیان کرد: فیلمنامه از طرف مسوولین و نویسندگان نیز دست کم گرفته شده است. مسوولین همیشه کمترین بودجه‌ها را در این بخش و بخش‌های تحقیق و پژوهش هزینه می‌کنند؛ یعنی کمترین هزینهها در بخش قلم صورت می‌‌گیرد. یک یا دو درصد بودجه سینما همیشه در این بخش است و 98 درصد در بخش اجرا است.
فهیم کم توجهی به پژوهش، تحقیق و فیلمنامه را یک بحران دانست و افزود: به دلیل کم کاری برخی از جشنواره‌ها و مدیران؛ فیلمنامه‌نویسنان نیز فیلمنامه را دست کم می‌گیرند. یعنی هر کسی فکر می‌کند اگر یک داستان و بیوگرافی یا یک مقدمه یک صفحه بنویسند؛ می‌تواند آن را طرح فیلمنامه کند، بنابراین خود را فیلمنامه نویس می‌داند.
داور بخش فیلمنامه نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه رسام ادامه داد: اساساً ما میزگرد و جلسه درست و حسابی در بحث گفتمانی نداریم. کلاس‌های فیلمنامه‌نویسی نیز این مشکلات را دارند و اساتید به جای آموزش فنون فیلمنامه نویسی، داستان تدریس می‌کنند. کلاس‌های زیادی داریم که دچار این مشکلات هستند. البته استعدادها و قلم‌های قوی زیادی وجود دارد اما به دلیل اینکه فیلمنامه را نمی‌شناسند به بی راهه می‌روند.
وی تصریح کرد: جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه رسام همانند بسیاری از جشنواره‌ها، تعداد زیادی اثر در بخش فیلمنامه داشت. بسیاری از آثار در قالب طرح بود که با محوریت دفاع مقدس و رویکردهایی مثل سبک زندگی، ایثاگران و خانواده‌ها بود که به لحاظ کمی خیلی خوب بود. اما در بحث کیفی رقم زیادی وجود ندارد در حدی که به سختی 30 اثر برای بخش مسابقه پذیرفته شدند.
این منتقد سینما خاطرنشان کرد: فیلمنامه‌نویس باید در قدم اول بتواند قصه و داستان بنویسد. مشکل همه فیلمنامه‌نویسان عدم توانایی در داستان‌نویسی است چون قصه نویس نیستند. اگر قصه نویس بودند و سپس تاریخ را بشناسند و فنون فیلمنامه را هم بلد باشند، سناریو نویس و فیلمنامه‌نویس می‌شوند.
فهیم گفت: معمولاً همه ایده دارند و ایده‌ها هم خوب هستند اما این‌ها فقط یک موضوع و ایده است اما آیا این ایده‌ها قابلیت فیلمنامه شدن، سینما شدن و قابلیت تصویرسازی شدن دارند یا نه، سوال اساسی است. کشمش، شخصیت، فراز و فُرود و نقطه عطف نکاتی است که فیلمنامه نویس باید در ایده و موضوع به آن توجه کند تا کارگردان و داور متوجه شود که شخصیت در فیلمنامه مورد توجه قرار گرفته است. قالباً فیلمنامه‌ها پایان بندی ندارند در حالی‌که شروع و پایان اوج هنر یک فیلمنامه نویس را به نمایش می‌گذارد.
وی علت موفقیت سینمای آمریکا و هند را استفاده از ژانرها دانست و گفت: فیلمنامه نویسی باید بداند در چه ژانری قرار است کار بنویسند. نیاز است نیروهای بلقوه بخش فیلمنامه نویسی تحت آموزش صحیح قرار گیرند چرا که عموماً فیلمنامه‌هایی که در حال حاضر نوشته می‌شود، مقدمه است. فقدان آموزش‌های تخصصی فیلمنامه نویسی وجود دارد.
این منتقد بیان کرد: فیلمنامه باید حداقل‌های پژوهشی را داشته باشد؛ یعنی وقتی فیلمنامه را می‌خوانیم حس تازگی و درک طراوت و ویژه‌گی‌های رازگونه را داشته باشد. ایجاد این فضا نیازمند پژوهش است که باید حداقل‌های پژوهشی اعمال شود.
فهیم دستاورد بخش فیلمنامه جشنواره رسام را استعدادیابی دانست و گفت: در جشنواره رسام موفقیت‌های خوبی در بخش فیلمنامه وجود داشت که مسئله شناسایی و استعدادیابی بود. اما رسالت فراتر این جشنواره، ایجاد بستری برای ارتقا سطح دانش فیلمنامه نویسان است تا این عزیزان به فنون لازم دست یابند.
انتهای پیام/ 121
