گروه حماسه و جهاد دفاع پرس: نقش زنان در تحولات اجتماعی انقلاب‌ها نقشی تعیین کننده است. اسلام به زن نگاه عزت بخش و کرامت آفرین و رشد دهنده دارد و برای زن هویت و شخصیتی مستقل قائل است؛ چرا که هر جا زنان در یک حرکت اجتماعی حضوری آگاهانه بیابند پیشرفت و پیروزی آن حرکت تضمین شده است که بحمدالله پس از انقلاب اسلامی جایگاه زن در جامعه‌ی اسلامی تبیین شد و همانگونه که زنان در جریان انقلاب فعالیت داشتند پس از انقلاب نیز به جایگاه واقعی که مسئولیت در برابر مصالح اجتماعی و سیاسی جامعه و حضور فعال در صحنه‌های مختلف بود دست یافتند. کشوری که در اوایل جنگ محتاج ورود سیم خاردار به کشور بود تبدیل به سازنده موشک و تجهیزات نظامی می‌شود و این از برکات نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
متن بالا برگرفته شده از سخنان مریم مجتهدزاده رئیس سازمان نشر آثار و ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع مقدس است. در ادامه گفت‌وگوی خبرنگار ما با این بانوی مبارز انقلابی به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را می‌خوانید.
دفاع پرس: به نظر شما چه مولفه‌هایی در کنار هم منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد؟
مجتهدزاده: هماهنگی و سنخیت انقلاب اسلامی با فطرت الهی انسان را از جمله عوامل پایداری انقلاب اسلامی است. انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فکری و فرهنگی با بعد جهانی مبتنی بر مردم‌سالاری دینی است، این ویژگی به خودی خود، اتحادی مردمی و مستحکم را در انقلاب اسلامی رقم زد.
انقلاب ما مانند اسلام یک انقلاب همه‌جانبه است. همان‌طوری که اسلام ضمن توجه به ابعاد معنوی، اخلاقی و الهی به بعد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی توجه ویژه دارد و در عین حال ناظر به زندگی مردم است؛ انقلاب اسلامی هم دارای ابعاد مختلف بود و راز ماندگاری انقلاب اسلامی و روزبه‌روز زنده‌تر شدن آن در سطح منطقه و جهان، توجه به همین ابعاد گوناگون آن است که با نیاز‌های بشر متوازن و همراه است و مسبب ثبات قدم و خستگی ناپذیری مردم و حضور آن‌ها در صحنه شد.
انقلاب عظیم اسلامی ما ناشی از یک عقلانیت بود. این‌طور نبود که مردم بی‌حساب و کتاب به خیابان بیایند و بتوانند یک رژیمِ را ساقط کنند؛ یک گفتمان حق‌طلبی، عدالت‌خواهی و آزادی‌خواهی در بین مردم به‌وجود آمده بود و منتهی شد به اینکه نیروهای مردم را استخدام کند و به میدان جهاد عظیم بیاورد و پیروزی انقلاب اسلامی را رقم بزند.
دفاع پرس: با توجه به اینکه طی ۴۰ سال گذشته انقلاب ما دستاورد‌های بزرگی داشت، شما این دستاورد‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مجتهدزاده: مقام معظم رهبری فرمودند: «علی رغم گذشت بیش از یک صد و پنجاه سال از برنامه ریزی مدرن و همه جانبه علیه اسلام، امروز در سراسر دنیا یک حرکت عظیم اسلامی به وجود آمده است که به موجب آن اسلام در آفریقا، آسیا و حتی در قلب اروپا حیات جدیدی را باز یافته و مسلمانان به شخصیت و هویت واقعی خود پی برده‌اند» از این رو یکی از مهمترین دستاورد‌های انقلاب اسلامی را تجدید حیات اسلام در جهان است. با پیروزی انقلاب و حاکم شدن نظام دینمدار مبتنی بر تعالیم و هدایت اسلامی عزت، خودباوری و اعتماد به نفس ملی به ما بخشیده شد.
ریشه فرهنگی جریان انقلاب اسلامی، مبتنی بر هویت اسلامی است. نظام ارزش‌ها، نظام تعلقات و ساختار جهان‌بینی این جریان بر محوریت هویت اسلامی است. در دوران پهلوی، فشار حکومت به‌منظور کمرنگ کردن هویت اسلامی و تأکید بر هویت ایرانی به‌منظور زمینه‌سازی برای ورود هویت غربی به‌شکل فزاینده‌ای گسترش یافت، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران بر این عقیده و همچنین بر توطئه «جدایی دین از سیاست» که قدرت‌های استکباری جهان برای استیلا بر جنبه‌های فکری، فرهنگی، دینی و ملی جوامع اسلامی و به منظور غارت، منابع مادی و ذخایر زیر زمینی آن‌ها طراحی کرده بود، خط بطلان کشید و نهضت اسلام را تبدیل به پدیده‌ای منسجم و جهانی کرد.
یکی از مهمترین خیانت‌های حکومت پهلوی تلاش برای «تخریب و تضعیف ایمان مردم» بود در نقطه‌ی مقابل، با وقوع انقلاب برای اولین بار در تاریخ ایران شاهد شکل‌گیری «حاکمیت دینی» هستیم، با حاکمیت دین گام‌های مهمی در تقویت ایمان و تربیت دینی مردم به‌خصوص جوانان برداشته شد. «تربیت جوانانِ مومن و انقلابی» به تعبیر رهبری «فتح‌الفتوح امام خمینی» از دستاورد‌های انقلاب و برپایی حکومت دینی است.
انقلاب اسلامی معادله وابستگی، حقارت و نفی هویت اسلامی و ملی را به احیای هویت ملی و روح خودباوری تغییر داد. یکی از مهمترین دستاورد‌های انقلاب همین است؛ جامعه ما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی احساس هویّت کرد؛ یعنی شخصیت خودش را باز یافت، «انقلاب» ما را زنده کرد و به ما شخصیت داد و به ما آموخت که یک ملت می‌تواند در اساسی‌ترین مسائل جهانی، سخن و مواضعی داشته باشد و آن را با صراحت و بدون توجّه به اینکه قدرتمندان و قلدر‌های عالم چه می‌خواهند، ابراز کند و پای آن بایستد.
نقش زنان در تحولات اجتماعی انقلاب‌ها نقشی تعیین کننده است
یکی از مهمترین مشکلات و مصائب ملت ایران در طول سالیان متمادیِ حُکمرانی طاغوت، «وابستگی به بیگانگان» بود. حکومت پهلوی، ایران را در وضعیت وابستگی تمام‌عیار به قدرت‌های استعماری در ابعاد گوناگون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و... قرار داده بود که بحمدالله همانطور که مقام معظم رهبری می‌فرمایند: «اوّلین کارِ این انقلاب بزرگ در داخل کشوری که سال‌های متمادی را با وابستگی گذرانیده، قطع پیوند‌های وابستگی و دستیابی به استقلال برای ملت ایران بود» در واقع قطع وابستگی و دستیابی به استقلال از ثمرات با ارزش انقلاب بود.
یکی دیگر از دستاورد‌های فرهنگی انقلاب، مشخص شدن هویت و جایگاه واقعی زن مسلمان در خانه و اجتماع بود که براساس خودباختگی فرهنگی و رواج ارزش‌های غربی در عصر پهلوی، مورد تهدید واقع شده بود.
نقش زنان در تحولات اجتماعی انقلاب‌ها نقشی تعیین کننده است. اسلام به زن نگاه عزت بخش و کرامت آفرین و رشد دهنده دارد و برای زن هویت و شخصیتی مستقل قائل است، چرا که هر جا زنان در یک حرکت اجتماعی حضوری آگاهانه بیابند پیشرفت و پیروزی آن حرکت تضمین شده است که بحمدالله پس از انقلاب اسلامی جایگاه زن در جامعه‌ی اسلامی تبیین شد و همانگونه که زنان در جریان انقلاب فعالیت داشتند پس از انقلاب نیز به جایگاه واقعی که مسئولیت در برابر مصالح اجتماعی و سیاسی جامعه و حضور فعال در صحنه‌های مختلف بود دست یافتند.
کشوری که در اوایل جنگ محتاج ورود سیم خاردار به کشور بود تبدیل به سازنده موشک و تجهیزات نظامی می‌شود و این از برکات نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
دفاع پرس: فرهنگ ایثار و شهادت را چقدر در تثبیت آرمان‌های انقلاب موثر می‌دانید؟
مجتهدزاده: فرهنگ ایثار و شهادت راز بیمه شدن کشور در برابر هجمه‌های دشمنان است. آنچه باعث بقای اسلام و نظام اسلامی است فرهنگ ایثار و شهادت است. این فرهنگ برگرفته از فرهنگ عاشورا بوده که ما باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم. جامعه امروز نیازمند گسترش فرهنگ ایثار و شهادت است که در این زمینه همه دست‌اندرکاران وظیفه مهمی را بر عهده دارند.
دفاع پرس: چقدر نقش حماسه و ایثار را در زمان دفاع مقدس و پس از آن در تحولات اجتماعی و فرهنگی موثر می‌دانید؟
مجتهدزاده: دوران هشت ساله دفاع مقدس مشعلی است که همیشه فروزان است و نیاز‌های فکری و معنوی نسل فعلی و نسل‌های بعدی را تأمین می‌کند. دفاع مقدس از مهمترین جلوه‌های نقش آفرینی معنوی رزمندگان اسلام است. ره آوردی که اعجاز خود را در هشت سال دفاع مقدس نشان داد و این دوره تاریخی را تحت پوشش قرار داد حضور رزمندگان و ایثارگرانی بود که بدون هیچ چشمداشتی در مناطق جنگی حاضر می‌شدند اشتیاق و شور رزمندگان برای حضور در جبهه‌ها وصف ناشدنی بود و معنویت آن‌ها باعث تحمل سخت‌ترین و مشکل‌ترین وضعیت‌ها می‌شد.
ملت ما بعد از پیروزی انقلاب عزت از دست داده خود را بدست آورد
ملتی که تحقیر قرارداد‌های ترکمانچای را تحمل کرد و در ۲۰۰ سال اخیر شاهد از دست دادن عزت و غرور ملی و خاک کشورش شد با پیروزی انقلاب اسلامی عزت از دست رفته خود را به دست آورد، افتخار ایستادگی در مقابل دشمنان در طول هشت سال جنگ تحمیلی باید به عنوان یک میراث معنوی و سند افتخار برای نسل‌های آینده بماند و با نشر و ترویج مولفه‌های دوران دفاع مقدس جوانان همواره به گذشته پرافتخار خود ببالند و آینده پرافتخاری را ترسیم کرده و رقم بزنند.
میراث انقلاب ما معنویتی است که از دوران دفاع مقدس جامعه را فرا گرفته است. نقش حائز اهمیت رزمندگان و ایثارگری شهدا و جانبازان از آن دوران تا به امروز باعث شده است جامعه خود را مدیون از خودگذشتی آنان بداند و علیرغم تحولات اجتماعی و فرهنگی که در گذر تاریخ بر هر جامعه‌ای مستولی می‌شود پیروی از آرمان‌های شهدا را سر لوحه خود قرار دهد و نگاه آحاد جامعه به دفاع مقدس مقدس فراجناحی باشد.
دفاع پرس: آیا در شرایط کنونی توجه به مقوله ایثار و شهادت ضرورت دارد و چرا اثرگذاری دارد؟
مجتهدزاده: دنیای معاصر با بحرانی عظیم تحت عنوان بحران ارزش‌ها مواجه شده است. بحرانی که بواسطه دور ماندن از ارزش‌های بشری، الهی و دینی پدید آمده است. به همین جهت یکی از دغدغه‌های مهم متفکران در دنیای جدید، ترویج ارزش‌های انسانی در عرصه دنیای کنونی است. یکی از ارزش‌های مهم بشری که از دیرباز مورد توجه ادیان و ملل مختلف قرار گرفته، ایثار و شهادت است، بنابراین ترویج مولفه‌های ایثار و از خودگذشتگی نیاز همه جوامع در همه اعصار است.
بازخوانی زندگی شهدا درس‌های بسیاری برای ما دارد
دفاع پرس: به نظر شما سبک زندگی شهدا و توجه به مختصات زندگی آن‌ها چگونه می‌تواند ما را از گردنه‌های پر پیچ و خم انقلاب نجات بدهد؟
مجتهدزاده: اگر انسان در مسیر مجاهدان قرار گیرد و به ترویج راه شهدا بپردازد خداوند به او عنایت ویژه می‌کند. بازخوانی زندگی شهدا درس‌های بسیاری برای ما دارد، درس‌هایی که می‌تواند سبک زندگی دنیایی و آخرت را آباد کند و بنابراین برای اینکه از گردنه‌های پرپیچ و خم انقلاب به سلامت عبور کنیم، باید سبک زندگی شهدا را الگوی عینی خود در زندگی قرار داده و در جامعه نشر دهیم، زیرا شهدا نه تنها که زنده هستند بلکه زنده کننده و احیاگر جامعه نیز خواهند بود.
صدای شهدا را باید به گوش جهانیان و مردم ایران و گوش‌هایی که سنگین شده‌اند، رساند. همسو شدن با شهدا و انعکاس صوت شهیدان در جامعه باعث رفع حزن و اندوه می‌شود و نشاط و بالندگی را به همراه می‌آورد.
دفاع پرس: حماسه و ایثار در ابعاد بین الملل و در مختصات جهانی چقدر می‌تواند در جریان سازی و بازتاب‌های فرهنگی و اجتماعی تاثیرگذار است؟
همه جنبش‌های اسلامی که در جهان رخ می‌دهد نگاهشان به عاشورا و امر به معروف و نهی از منکر است. جمهوری اسلامی ایران نیز دفاع مقدس منبعث از فرهنگ عاشورایی را در سبقه تاریخی خود دارد که به موجب آن سند انقلاب اسلامی بیمه شده است.
انقلاب اسلامی ایران به عنوان نقطه آغاز خیزش بیداری اسلامی در نیمه دوم قرن بیستم، شروع دوره جدیدی از ظهور اسلام با رویکرد سیاسی را برای جهان اسلام نوید داده و پیروزی برجسته‌ترین حرکت اسلامی در این دوره، سایر حرکت‌های اسلامی در جهان اسلام را به تکاپو واداشت. به طور کلی آنچه که بر همگان روشن و واضح است، این است که انقلاب اسلامی ایران تاثیر‌های گسترده‌ای را در ورای مرز‌های خود داشته و با توجه به پیروان و هواخواهانی که پیدا کرد و به عنوان یک نیروی قابل محاسبه توسط دولت‌های خارجی و همچنین دولت‌های منطقه عنوان شده است، اکنون که دشمن با تمام توان به یمن، سوریه، عراق و لبنان آمده، اما نمی‌تواند کاری انجام دهد علتش همین فرهنگ دفاع مقدس است که به این کشور‌ها صادر شده است و روحیه خودباوری را در جوانان این کشور‌ها برانگیخته تا در مقابل آنان بایستند. همه کشور‌های جهان اسلام برای پاسداری از دین، انقلاب، کشور و برای جهان اسلام نیازمند این فرهنگ هستند.
دفاع پرس: در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب هستیم، به نظر شما استفاده از فرهنگ مقاومت چگونه مردم را در برابر حوادث مقاوم و استوار می‌کند؟
مجتهدزاده: آموزه‌های فرهنگ مقاومت، آموزه‌های جهان شمول هستند که می‌توانند علاوه بر راه و روش درست رفتار فردی در حوزه‌های فردی و خانوادگی نیز موثر واقع شوند برنامه جامع مقاومت که برگرفته از اصلی‌ترین معیار‌ها و شاخصهای حیات طیبه است می‌تواند جامعه انسانی را به سوی صلاح رهنمون کند. علاوه بر این فرهنگ مقاومت می‌تواند با ارائه روش‌ها و شیوه رفتار‌ها در جامعه انسانی سطح آسیب را به حداقل رساند و این توانایی را دارد که میزان تاب آوری اجتماعی و در نهایت تربیت انسان‌های شایسته را عهده‌دار شود.
دفاع پرس: شما طی سال‌های گذشته در حوزه‌های مختلف خدمت کردید و حضور فعالی داشتید، با توجه به تجربیاتی که دارید چالش‌های دهه آینده انقلاب در حوزه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... را چطور ارزیابی می‌کنید؟
مجتهدزاده: عمده‌ترین چالش‌های دهه آینده انقلاب که ان‌شاءالله همچون همیشه با درایت آن‌ها را پشت سر خواهیم گذاشت در حوزه فرهنگی و اجتماعی متمرکز خواهد بود، دشمنان طراحی‌های متفاوتی خواهند داشت. هویت‌زدایی یکی از برنامه‌های دشمن است، ما می‌توانیم با نگاه به آینده، احصاء آسیب‌ها و تلاش عملی برای رفع آن‌ها میزان اثرگذاری شان را در دهه آینده کمرنگ‌تر کنیم، به تعبیر مقام معظم رهبری همواره باید نگاه به آرمانها داشته باشیم و با واقع گرایی و واقع اندیشی در مسیر شناسایی و رفع آسیب ها پیش برویم و با هوشیاری، درک و مدیریت صحیح، چالش‌های فرهنگی و اجتماعی را به فرصت مبدل کنیم.
دفاع پرس: به لحاظ پیشرفتهای حوزه علمی و فناوری و تکنولوژی وضعیت کنونی و دهه‌های اخیر را چگونه می‌بینید؟
مجتهدزاده: برای درک واقعیات انقلاب اسلامی و دستاورد‌های ارزشمند آن در حوزه‌های مختلف توجه به وضعیت ایران در دوران رژیم طاغوت یک ضرورت است. چون بدون توجه به شرایط داخلی و خارجی ایران در دوران ماقبل انقلاب، نمی‌توان به عظمت دستاورد‌های آن پی برد.
عقب‌ماندگی علمی و فناوری کشور ایران در دوران قبل از انقلاب، برای ایرانیان با سابقه فرهنگی و تمدنی بسیار آزاردهنده بود. غلبه بر این عقب‌ماندگی، عبور از مرز‌های دانش و دستیابی به پیشرفته‌ترین فناوری‌ها با هدف ایجاد تمدن نوین اسلامی، از آرمان‌های انقلاب اسلامی است. در سال‌های گذشته رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، با تمرکز بر روی تولید علم در ایران و مطرح نمودن موضعاتی، چون جنبش نرم‌افزاری و جهاد علمی، زمینه‌های خوبی را برای پیشرفت در عرصه علوم وفنون نوین در کشور فراهم ساختند. پیشرفتهای علمی و دستیابی جمهوری اسلامی به برخی از فناوری‌های نوین در سال‌های اخیر، به‌گونه‌ای حیرت‌انگیز است که غربی‌ها به شدت نگران شده و یکی علل تشدید فشار‌های آنان بر ایران با بهانه‌هایی از جمله موضوع هسته‌ای، تلاش عبثی است تا جلوی پیشرفتهای ایران را بگیرند.
ایران اکنون رتبه ۱۲ جهانی را در حوزه نانو دارد. دستاورد‌های ارزشمند در حوزه نانو، لیزر و ... از جمله آثار پیشرفتهای علمی و فناوری ایران بعد از انقلاب است. علم نانو تحولات بزرگی را در جهان ایجاد کرده و در ایران این نوع علم از جایگاه و موقعیت خوبی برخوردار شده است. با توجه به حوزه‌های کاربرد نانو از قبیل: تولید و انباشت دارو، تشخیص بیماری‌ها، سم‌زدایی از آب، افزایش بهره وری در کشاورزی و ... در آینده آثار این دستاورد‌ها در زندگی مردم قابل لمس‌تر خواهد بود.
از دیگر دستاورد‌های انقلاب تبدیل شدن ایران به قطب پزشکی در غرب آسیا است. دانش پزشکی در ایران خصوصاً در حوزه‌هایی، چون سلول‌های بنیادین، ترمیم ضایعات نخاعی، تولید دارو‌های راهبردی، شبیه‌سازی حیوانات و ... پیشرفتهای چشمگیری داشته و ایران در ردیف اولین‌ها قرار گرفته است، در دوران قبل از انقلاب اسلامی، بسیاری از بیماران برای درمان راهی کشور‌های غربی و حتی سرزمین‌های اشغالی می‌شوند، لکن امروز بیمارستان‌های پیشرفته ایران، پذیرای بیماران از دیگر کشور‌های منطقه برای درمان و انجام پیشرفته‌ترین عمل‌های جراحی است.
جمهوری اسلامی اکنون کشوری هسته‌ای شده و به رغم همه تحریم‌ها و تهدیدها، ایران با تلاش‌ها و مجاهدت‌های جوانان و متخصصین خود، به چرخه کامل سوخت هسته‌ای (غنی‌سازی) دست یافته و عملاً عضو باشگاه هسته‌ای جهان است و از نظر دانش علمی و فناوری در این عرصه در ردیف هفتم کشور پیشرفته جهان قرار گرفته است.
انتهای پیام/ 131
