گروه استانهای دفاعپرس _ «امین داوطلب» راوی دفاع مقدس؛ بدون تردید یکی از معروفترین عملیاتهای نظامی در تاریخ جنگهای مدرن، عملیات والفجر ۸ است که باوجود روایتها و مستندات پرشمار درباره فتح و نصر عظیم رزمندگان اسلام، همچنان زوایای کمتر شناخته شدهای پیرامون این عملیات تاریخی وجود دارد.
طرح نهایی عملیات معطوف به چهار هدف اصلی بود؛ تسلط بر جزیره و شهر فاو، تصرف سکوهای موشکی زمین به دریا در آن منطقه، قطع دسترسی عراق به خلیجفارس و لزوم تأمین امنیت اروندرود. علاوه بر این، عمده امکاناتی که از راه دریا به رژیم بعث میرسید، در بنادر امالقصر و خورعبدالله تحویل داده میشد ولذا تسلط بر این دو بندر میتوانست ضربه اقتصادی جبرانناپذیری بر رژیم صدام وارد کند.
مصادف با عملیات والفجر ۸، دستور امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل نیروی دریایی و نیروی هوایی در سپاه پاسداران بهمنزله قوت قلبی برای رزمندگان یگانهای عملیاتی سپاه بود چراکه تا پیش از این عملیات، شائبههای بسیاری در خصوص سرنوشت سپاه پاسداران پس از دفاع مقدس وجود داشت تاحدی که حتی زمزمه انحلال و ادغام نیز مطرح میشد اما دستور امام راحل نشان داد که جمهوری اسلامی برای حفظ، تثبیت و توسعه توانمندی سپاه پاسداران مصمم است و همین امر، روحیه و توان معنوی رزمندگان پاسدار را دوچندان ساخت.
عملیاتهای شناسایی زمینی و هوایی متعددی قبل از اجرای والفجر ۸ انجام شد. در یک نمونه میتوان به حدود ۸۰۰ عملیات شناسایی اشاره کرد که فقط در راستای شناسایی زمین و طراحی کالکها انجام شد و در جریان آنها آبوهوا، نوع خاک، نحوه عبور از رودخانه اروند و جریانهای جزر و مدی آن، نحوه عبور از استحکامات دشمن و حدودوثغور سنگربندیهای بعثیها و همچنین راههای مواصلاتی موردنیاز در منطقه بهمنشیر بهدقت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. در تبیین دقت اطلاعات استحصال شده باید در نظر داشت که گرچه تا پیش از والفجر۸، فرماندهان و رزمندگان آمادگی ذهنی لازم را برای اجرای یک عملیات آبی-خاکی نداشتند اما سردار محسن رضایی توانست آنها را متقاعد کند و سرمایه استدلالهای سرلشکر رضایی هم مبتنی بر همین اطلاعات جامع و همهجانبهای بود که در عملیاتهای شناسایی بهدست آمده بود.
در حوزه شناسایی محیطی ابتدا باید اشاره داشت که اروند، بدون تردید وحشیترین رود منطقه است و به خاطر درهمریزی سه رودخانه بزرگ دجله، فرات و کارون، جریان این رودخانه بسیار متلاطم و گردابی است ولو آنکه سطح آن آرام به نظر برسد. مضاف بر این، به دلیل اتصال اروندرود به آبهای آزاد، شاهد بروز پدیده جزر و مد در این رودخانه هستیم که برنامهریزی اجرای یک عملیات را به خاطر شرایط متغیر و غیرقابل پیشبینی این رودخانه تقریباً غیرممکن میساخت. با اینحال، افسران جنگ نرم امام خمینی (ره) در دانشگاههای کشور با مطالعات و پژوهشهای علمی توپولوژیک به مدت ۹ ماه، سابقه ۲۰ ساله پدیده جزر و مد در اروندرود را مورد رصد و ارزیابی قراردادند تا معین شود که دقیقاً در چه روز و چه ساعتی از سال، اروند بیشترین مد را تجربه میکند و برای انجام عملیات، مناسبترین شرایط ممکن را دارد.
در حوزه شناسایی تخصصی، منطبق بر آمارهای ما، الگوی طراحی و اجرای استحکامات توسط بعثیها دقیقاً مشابه با همان الگویی بود که فرانسه و انگلستان در جنگهای جهانی علیه ماشین جنگی آلمان نازی اجرا کرده بودند ولذا متخصصان نظامی ایرانی طرح و برنامهای را اجرا کردند که در آن، رزمندگان اسلام بتوانند با استفاده از نقاط ضعف محدود خطوط دفاعی حزب بعث، از این موانع عبور کنند.
یکی از ویژگیهای عملیات والفجر ۸ در پیشبینی مراحل بعدی عملیات در شرایط گوناگون بود؛ بهطور مثال، پیش از آغاز عملیات، فرماندهان برنامههای دقیق و مشخصی برای تثبیت منطقه و موقعیت رزمندگان اسلام ارائه کرده و تدابیر لازم برای حفظ مناطق عملیاتی آزادسازی شده با همکاری نزدیک میان رزمندگان سپاه، نیروهای جهادسازندگی و ارتش اتخاذ شده بود. علاوه بر این، مسئولان بلندپایه نظام به دنبال این بودند که با انجام یک عملیات موفقیتآمیز، بتوانند دستمایه شایسته توجهی کسب کرده و از برکات آن در مذاکرات استفاده کنند لذا علاوه بر توانمندیهای نظامی، عمده امکانات دولتی در قالب وزارتخانههای صنایع سنگین و نیرو هم پایکار آمدند و ماحصل این اتحاد قوا، تدارک نیروی عظیم و دشمنشکنی را فراهم آورد که توفیقات چشمگیر عملیات والفجر ۸ را در پی داشت.
با اینحال، اخیراً شبهاتی درباره پیشروی رزمندگان اسلام در خاک عراق و عملیاتهای آفندی ایران در دفاع مقدس مطرح است و اطلاق تعبیر «متجاوز» به جمهوری اسلامی توسط رسانههای مغرض در شرایطی روی میدهد که شبههافکنان علیالظاهر هیچ شناخت و مطالعهای در حوزه حقوق بینالملل ندارند. در سازمان ملل متحد کنوانسیون جامعی وجود دارد که مورد پذیرش همه کشورها نیز واقعشده و پیرو آن، در صورت تجاوز یک کشور به مرزهای سرزمینی کشور دیگر، طرف مدافع حق پیدا میکند که برای رفع اشغال سرزمینش به کشور متجاوز حمله و خاک او را تصرف نماید و پیرو همین کنوانسیون بینالمللی بود که سردمداران کاخ سفید بهرغم تمام تلاشهایشان حتی پس از پایان جنگ تحمیلی هم هیچگاه نتوانستند عملیاتهای آفندی جمهوری اسلامی را مورد محکومیت قرار دهند.
انتهای پیام/