گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: آمریکا تمام تلاش خود را می‌کند که در عراق ماندگار شود؛ البته نه‌تنها در عراق، بلکه در سوریه و افغانستان نیز تلاش می‌کند نیروهای خود را حفظ کند. آمریکایی‌ها در این کشورها دست به هر اقدامی می‌زنند تا حضور خود را توجیه کنند؛ در همین باره خبرنگار دفاع‌پرس با «حسن کاظمی قمی» سفیر پیشین ایران در عراق به گفت‌وگو پرداخته است که بخش اول آن روز گذشته منتشر شد، بخش دوم و پایانی آن‌را در ادامه می‌خوانید؛
آیا عراقی‌ها از تعداد نظامیان آمریکایی‌ها در کشورشان اطلاع دقیقی دارند؟
در پادگان‌هایی که نیروهای آمریکایی حضور دارند دولت عراق حضور ندارد. یعنی اجازه نمی‌دهند که وارد پادگان‌های آمریکا شوند. این خلاف است یعنی خلاف حاکمیت ملی عراق و خلاف قواعد بین‌المللی است. در چارچوب قواعد بین‌المللی آمریکا اشغالگر است و باید از عراق خارج شود. نکته دیگر این است که دولت عراق می‌گوید من الان قادر به تامین امنیت در مبارزه با تروریسم هستم و می‌توانم امنیت کشور خود را ایجاد کنم و اگر آمریکایی‌ها نباشند، بخش دیگری از امنیت باز می‌گردد. امروز ظهور امنیتی داعش بهانه‌ای برای تداوم اشغالگری آمریکا در عراق است. امروز اگر حشدالشعبی بخواهد عملیات انجام دهد، آمریکایی‌ها علیه حشدالشعبی وارد عمل می‌شوند. اگر ارتش عراق بخواهد با کمک حشدالعشبی علیه مواضع داعش، در جایی که داعش تهاجم می‌کند و عملیات انجام می‌دهد، وارد عمل شود آمریکایی‌ها مانع می‌شوند. آمریکا می‌خواهد به بهانه این که داعش یک تهدید است حضور خود را تثبیت کند و این خلاف خواسته پارلمان عراق است. اخیراً وزیر دفاع آمریکا از اینکه ناتو می‌خواهد در عراق گسترش یابد، ذوق زده می‌شود، تبانی است که صورت می‌گیرد که آمریکا در چارچوب ناتو حضور نظامی خود را تثبیت کند در حالی که این با خواسته مردم عراق در مغایرت است. در نتیجه این دلایل بیانگر این است که آمریکایی‌ها قصد خروج از عراق ندارد، اما مفهوم این نیست که آمریکا می‌تواند این وضعیت را ادامه دهد. اراده‌ای که در عراقی‌ها وجود دارد اگر به جمع بندی برسند که خروج آمریکا تنها از طریق مقاومت و دفاع و مقابله با اشغالگری است، عراقی‌ها این کار را خواهند کرد. به خاطر این که امروز متضرر می‌شوند. امروز با گذشته چند ماه از دولت جدید عراق روند امنیتی، سیاسی و اقتصادی رو به وخامت می‌رود. این در حالی است که این دولت سیاست خود را به صراحت اعلام کرد که در تعامل با کشور‌های حوزه عربی و این که با آمریکا می‌خواهد روابط حسنه داشته باشد، آمریکا اجازه نمی‌دهد این دولت کارآمد شود.
آمریکایی‌ها به دولت عراق اجازه نمی‌دهند از صندوق پولی که بابت نفت دریافت می‌کنند برای کاهش کسورات بودجه‌ای خود برداشت کنند. یعنی الان دولت عراق با بحران اقتصادی مواجه است در صورتی که در صندوق خود پول دارد و آمریکایی‌ها مانع می‌شوند از این که از این پول برداشت کند یا در تضعیف روابط عراق با کشورها بویژه جمهوری اسلامی دخالت می‌کنند. من بار‌ها بیان کردم تنها کشوری که خالصاً در همه شرایط سخت از مردم سالاری در عراق و حاکمیت منتخب و مردم عراق حمایت کرده، در همه شرایط سخت امنیتی، اقتصادی، معیشتی و ... جمهوری اسلامی بود.
آمریکا امروز تیمی از بانک‌ها و نیروهای اطلاعاتی بانکی را در بانک مرکزی عراق مستقر کرده که اجازه ندهد تعاملات اقتصادی بین دو کشور ایجاد شود و همکاری‌های بانکی و مبادلات صورت گیرد. این کار بیشتر از این که به جمهوری اسلامی آسیب بزند به عراقی‌ها آسیب می‌زند. آمریکایی‌ها الان دو سیاست در حوزه اقتصاد دنبال می‌کنند، برای این که ایران نباشد سرمایه‌داران آمریکایی در عراق سرمایه‌گذاری کنند و عرب‌ها جایگزین حضور ایران در حوزه اقتصاد شوند که این اتفاق هم نمی‌افتد. علت این است که متحدین اعراب ارتجاعی منطقه همانند آل سعود دنبال این نیستند عراق باثبات و مردم سالار شکل گیرد و به‌خاطر همین از داعش و جبهه النصره در سوریه حمایت می‌کردند. این‌ها نمی‌خواستند نظام مردم سالاری در عراق شکل گیرد، چون این امر بزرگ‌ترین تهدید برای رژیم موروثی دیکتاتوری است.
این احتمال وجود دارد آمریکا برای این که دچار شورش و اغتشاش از سوی مردم عراق نشود باج برای ماندن خود بدهد؟
نگاه آمریکا به کشور‌های منطقه نگاه تحکم و تسلط هژمونی خود بر آن کشورهاست. عراق یک کشور فقیری نیست بلکه یکی از بزرگ‌ترین دارنده ذخایر فسیلی در دنیا است. آمریکا وقتی عراق را اشغال کرد تصور می‌کرد اگر بخواهم اوپک را ناکارآمد کنم کافی است عراق و عربستان را داشته باشم و دو سوم تولید نفت اوپک دست این دو کشور است. برای این است که می‌بینید در عراق اجازه دادند تولید نفت افزایش یابد و مزاحمتی برای صنعت نفت در عراق ایجاد نکند. این در چارچوب آن سیاست حرکت می‌کند. می‌گوید خود عراق هم می‌خواهد. مثلاً ۲۷ میلیون تولید اوپک است، عراق و عربستان سعودی بتواند ۱۸ میلیون تولید کند دو سوم بازار اوپک را از حالت مونوپل خارج می‌کند و سلطه آمریکا روی آن قرار می‌گیرد. این جایگاه عراق در حوزه نفت از بین نرفته است و تسلط بر نفت نیست، این تسلط بر تنظیم سیاست قدرت‌های بزرگ اقتصادی دنیاست که به نفت نیاز دارند. یعنی اینگونه نگاه می‌کند که چین مجبور می‌شود سیاست‌های خود را با من تنظیم کند چرا که عمده واردات نفت او از این منطقه اعم از عربستان، عراق و ایران است. ایران تحریم است و لاجرم سمت عربستان و عراق می‌آید. با این تفاسیر و اقداماتی که آمریکایی‌ها انجام دادند در پوشش ناتو الان حضور داشته باشند یا ظهور امنیتی داعش و ایجاد ناامنی، ترور، درگیری و ... برای این که بهانه بدهند که به نیروهای آمریکایی نیاز است. ضمن این که آمریکا تلاش می‌کند گروه‌های مقاومت نباشند، الان یکی از توطئه‌های آمریکا این است و این را در پوشش سازمان ملل انجام می‌دهد. حرکت‌هایی که اخیراً سازمان ملل در عراق مطرح و تاکید می‌کند در انتخابات آینده بخش سیاسی نباید جبهه مقاومت حضور داشته باشد و این دخالت‌های سازمان ملل توجیه قانونی ندارد. این نشان می‌دهد به نیابت از آمریکا حرکت می‌کند. عراق یک واحد سیاسی مستقل دارد و نه نظارت سازمان ملل را می‌خواهد و نه نیاز به دخالت دارد. الان در پوشش سازمان آمریکایی‌ها این دخالت را دنبال می‌کنند. در نتیجه آن چه به نظر می‌رسد این است که در عراق آمریکا بنای بر خروج نیروهای نظامی خود ندارد، ولی این با واکنش تند عراقی‌ها مواجه می‌شود.
الکاظمی موافق ماندن نیروهای آمریکایی است؟
آن چه الان مهم است اجرای مصوبه پارلمان است که باید اجرا کند، اما الان توجیه این است که اشاره به بیانیه مرجعیت می‌کنند. مرجعیت اشاره دارد تصمیم گیری درباره خروج نیروهای اشغالگر در پارلمان و دولت بعد باشد. این را در این مسئله بهانه کردند. اگر به این استناد می‌کنند باید به بخش دیگری از بیانیه مرجعیت استناد شود که تاکید کردند بعد از کنار رفتن نخست وزیر انتخابات زودرس داشته باشند. الان چه شد؟ آن چه الان مشاهده می‌شود در عراق چیزی به نام انتخابات زودرس نخواهیم داشت. اعلام شد که دو ماه دیگر انتخابات صورت بگیرد، ولی من فکر می‌کنم انتخابات زودرس نیست و این برای برج ۷ سال ۲۰۲۲ می‌رود یعنی همان زمانی که باید انتخابات جدید شکل گیرد. مرجعیت بر انتخابات زودرس تاکید داشتند. قرائن و شواهد نشان می‌دهد این اتفاق نخواهد افتاد. زمینه‌ها وجود ندارد که این چنین است در نتیجه این‌ها بهانه است. مردم عراق بدلیل هزینه‌های سنگینی که دادند، بی اعتمادی که به آمریکایی‌ها دارند، تنفر عمومی که نسبت به آمریکا ایجاد شده و خسارت‌های ناشی از حضور اشغالگر را می‌بینند، واقعاً آمریکا مانع رشد و شکوفایی اقتصاد می‌شود. موضوعاتی که در عراق مطرح می‌شود موضوعات اصلی مردم عراق نیست. این که شما می‌بینید مطرح می‌شود عادی سازی روابط با اسرائیل شود، اصلاً خط قرمز مردم عراق است، اما آمریکایی‌ها این مسئله را در عراق همانند دیگر کشورها اجرا می‌کنند البته این اتفاق نمی‌افتد، اما این چیز‌هایی است که امروز آمریکایی‌ها عمل می‌کنند در نتیجه واکنش عراق نسبت به تداوم اشغالگری تند است.
این احتمال وجود دارد عراق بخواهد نیروهای آمریکا را خارج کند، دست به دامن ایران شود و از ایران کمک بخواهد؟
نیاز به این امر ندارند. الان مردم عراق بدلیل گرفتاری‌هایی که دارند، دولت شکل دادند و دموکراسی آن‌ها جوان است و مشکلات اقتصادی و مبارزه با تروریسم را دارند، تنوع قومیت‌هایی که وجود دارد، مسئله کرونا، کاهش درآمد‌های اقتصادی از جمله مشکلات عراق است. مردم دنبال این هستند که وضعیت را به سامانی برسانند، اما اگر کار به آنجا برسد که ببینند آمریکایی‌ها منافع مردم عراق را نمی‌فهمند که واقعاً هم نمی‌فهمند مردم عراق کار خود را می‌کنند.
پیش بینی شما در این راستا چیست؟
پیش بینی من این نیست که آمریکایی‌ها از عراق خارج شوند. ولی در سوریه که آمریکایی‌ها حرکت جدیدی را در صادرات تروریسم شروع کردند و یکی از پایگاه‌هایی که الان تروریسم را ترویج می‌کنند و آمریکایی‌ها اشغال کردند در حوزه شرق فرات، چون منطقه نفتی است، روی جریانات اپوزیسیون و معارضین و ضد حاکمیت کار می‌کنند و باز آنجا مطرح می‌کنند فرانسوی‌ها بیایند و این بر پایه حضور آمریکایی‌ها است. در افغانستان مذاکره با طالبان را دارند، اما آمریکایی‌ها خروج اشغالگری را تلاش می‌کنند و به مرور زمان بسپارند در حالی که در افغانستان یک ادعا هم دارند، می‌گویند توافق نامه‌های امنیتی و راهبردی داریم که در چارچوب آن توافق نامه به ما اجازه حضور را می‌دهند.
ظهور و بروز داعش الان مطرح است، ارزیابی شما چیست؟
این بسیار روشن است. اولاً باید گفت داعش امروز حضور جبهه‌ای ندارد و به صورت هسته‌های خفته هستند و در یک منطقه عملیات می‌کنند و برمی گردند. یعنی این طور نیست آن مکان را بگیرند و تثبیت کنند بلکه ترور و منهدم می‌کنند، عملیات تهاجمی انجام می‌دهند و برمی گردند. اصطلاحاً به این‌ها عملیات‌های امنیتی گفته می‌شود. حضور جبهه‌ای هم نیست یعنی نمی‌توان گفت خطی وجود دارد که این سو داعش و آن سو حاکمیت است. جنگ نظامی کلاسیک الان ندارند و پایگاه‌های مشخصی از داعش نیست. آنجایی که پایگاه دارند منطقه‌ای است که در اختیار آمریکا است. نباید در حجم حضور و بروز جدید داعش اغراق کرد. حضور دارند و در عرض دو هفته چند عملیات را در منطقه موصل و تکریت و دیالی و ... انجام دادند یا عملیاتی که در شمال بغداد صورت دادند که حشدالشعبی وارد عمل شد و ضربه سنگینی به این‌ها وارد کرد. این امر نشان می‌دهد عراق بی ثبات و ناامن است. حشدالشعبی رصد می‌کند که عملیاتی انجام دهد، اگر در جایی حشدالشعبی مستقلاً وارد عملیات علیه داعش شود آمریکا ان منطقه حشدالشعبی را بمباران می‌کند. این اتفاقی است که چندین بار افتاده است. این نشان می‌دهد مسئله ظهور مجدد داعش که نباید اغراق کرد و نباید گفت وجود ندارد، واقعیتی است که در چارچوب دادن بهانه به آمریکا است که خطر داعش وجود دارد. پس باید آمریکایی‌ها بمانند. در حالی که بزرگ‌ترین پشتیبان داعش آمریکایی‌ها هستند البته این را بیان کنم که داعش هم ابزار است.
بسیاری اذعان دارند جایگاه حشدالشعبی بعد از شهادت سردار سلیمانی و ابوالمهندس مثل قبل نیست؟آیا این فرضیه درست است؟
حشدالشعبی در عراق بخش لاینفک استراتژی دفاعی عراق است. یکی از ارکان نیروهای مسلح این کشور است. هر دولت مردم سالاری که اتکا به بیگانه ندارد که مزدور بیگانه باشد برای ماندگاری خود باید به مردم تکیه کند. حشدالشعبی امروز یک نهاد قانونمند شده است برخلاف همه تلاش‌هایی که امروز آمریکا و دیگران می‌کنند تا موقعیت این نهاد را تضعیف کنند. اقداماتی که در این چند ماه اخیر حشدالشعبی در حفظ تمامیت ارضی عراق انجام داد اعم از مناطق شمال، در مبارزه با تروریسم، برخورد با داعش برخلاف ممانعت‌های آمریکا بی‌بدیل است. در این هیچ تردیدی نیست که آمریکایی‌ها دنبال برخورد با حشدالشعبی هستند و نه این که برخورد آمریکا با حشدالشعبی برای از بین بردن آن است، بلکه برای این است که رکن اصلی اقتدار ملی عراق که بر پایه حشدالشعبی است از بین ببرند که حاکمیت عراق را تضعیف کنند و حاکمیت عراق را به قدرت خارجی و حضور نظامی آمریکا در اینجا، وابسته کنند و سلطه آمریکا بر عراق را تشدید کند. یعنی می‌خواهند این قدرت ملی را از عراق بگیرند، اما بهانه حشدالشعبی است.
انتهای پیام/ 411
