به گزارش خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، چالش جمعیت و توجه به حفظ جوانی آن یکی از مسائلی است که آینده کشور‌ها را بیش از پیش به خود وابسته کرده، به‌طوری‌که این موضوع نقش یک شمشیر دولبه را بازی می‌کند؛ اگر به ساختار‌های جمعیتی توجه شود شرایط رشد و پیشرفت جوامع را فراهم می‌کند و در صورت بی‌توجهی به آن پیری جمعیت، فروپاشی اقتصاد و بحران نیروی کار در کشور اجتناب‌ناپذیر است.
در شرایطی که ۷۰ درصد از الگوی جمعیتی هر جامعه‌ای در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال باشند اصطلاحاْ آن جامعه در فرصت پنجره طلایی قرار دارد و در صورتی‌که از فرصت ایجاد شده نسبت اصلاح ساختار‌های جمعیتی و موضوع افزایش سطح باروری جامعه توجه نشود به فاصله چند دهه آن جامعه با پیری جمعیت، رکود، کمبود نیروی کار و ... مواجه خواهد شد.
فرصت پنجره جمعیتی در فرآیند گذار ساختار سنی از جوانی به سالخوردگی مطرح می‌شود که کشورمان نیز این از سال ۱۳۸۵ در چنین شرایطی قرار گرفته و تا چهار دهه آینده نیز تداوم خواهد داشت؛ به‌عبارت دیگر ایران تا حدود سال ۱۴۱۵ در فرصت پنجره جمعیت قرار داریم و از حدود ۲۰ سال آینده با بسته شدن پنجره جمعیت روبرو می‌شویم و در صورت از دست رفتن این بازه زمانی تا سه دهه آینده کشورمان یکی از سه کشور سالمند جهان خواهد بود.
بر همین اساس در سی ام اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری در ۱۴ بند ابلاغ و این روز به نام روز ملی جمعیت نامگذاری شد تا مسئولان با استعانت از این دوراندیشی از جمعیت به‌عنوان یک فرصت برای آینده کشور استفاده کند.
توجه به این موضوع در نهاد‌های تصمیم‌ساز از جمله مجلس شورای اسلامی باعث شد تا طرحی با عنوان حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مطرح شود و پس از رفت و برگشت‌های فراوان و رفع ایراد‌های آن بالاخره از سوی شورای نگهبان مورد تأیید قرار گرفته و تا چند روز دیگر به‌عنوان قانون برای اجرا به دولت ابلاغ می‌شود.
حال سؤال مهم این است که این طرح چگونه شرایط را برای تسهیل تشکیل نهاد خانواده و تحکیم و استواری این نهاد فراهم می‌آورد؛ با توجه به چند وجهی بودن موضوع خانواده و بحث افزایش جمعیت این قانون در چند بخش اقدامات تسهیل‌گرانه و حمایتی خود را انجام داده که در درجه اول جامعه هدف خود را به چند بخش جوانان در آستانه ازدواج یا زوجین جوان، درمان زوجین نابارور و پیشگیری از ناباروری، حمایت‌های دوران بارداری و شیردهی، حمایت‌های مربوط به تولد فرزند (از تولد هر فرزند گرفته تا تولد چندقلو و سه فرزند و بیشتر)، حمایت از مادران (شاغل، غیرشاغل و دانشجو و طلبه) تقسیم کرده است که در ادامه به اختصار به اهم سیاست‌های این قانون برای جامعه هدفش اشاره خواهد شد:
جوانان در آستانه ازدواج یا زوجین جوان
- اعطای وام ۲۰۰ میلیونی به زوجین جوان (زوج زیر ۲۵ سال و زوجه زیر ۲۳ سال) و وام ۱۴۰ میلیونی به زوجین با سنین بالاتر با ضمانت‌های آسان
- افزایش ۷.۵ برابری حق عائله مندی به مدت ۵ سال
- تامین بودجه ایجاد و بهسازی خوابگاه‌های متاهلین در کلیه مراکز آموزش عالی برای دانشجویان زن و مرد بومی و غیربومی
- تامین ۵۰% ودیعه مسکن ۷۰ متری شهر‌های بالای ۵۰۰ هزار نفر و ۱۰۰ متری سایر شهر‌ها برای دانشجویان و طلاب
- اختصاص وام ۵۰ میلیون تومانی ودیعه، خرید یا ساخت مسکن برای زوجین بدون فرزند و فاقد مسکن با باز پرداخت ۱۰ ساله
- افزایش محدوده سنی در استخدام جدید یک سال به ازاء تاهل
- افزایش ۲ % امتیاز در جذب و استخدام به ازای تاهل
درمان زوجین نابارور و پیشگیری از ناباروری
- تحت پوشش بیمه‌ای قرارگرفتن درمان تمامی زوج‌های نابارور
- تجهیز و راه اندازی یک مرکز تخصصی ناباروری سطح ۲ در دانشگاه علوم پزشکی و سطح ۳ در هر استان
- تدوین دستورالعمل راهنمای بالینی پیشگیری و تشخیص درمان ناباروران با ادغام در شبکه بهداشت
- اجرای آزمایش‌های علمی در مورد مواد و فرآورده‌های وارداتی تراریخته موثر در ناباروری و رعایت ضوابط سازمان پدافند غیرعامل
- حمایت از شرکت دانش بنیان تولید اقلام و تجهیزات درمان ناباروری
- اختصاص ۵% از اعتبارات توسعه علوم و فناوری‌های نو به تحقیقات بنیادی و تجاری سازی درمان ناباروری و ...
- اختصاص ۵% از تسهیلات و حمایت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی به شرکت دانش بنیان فعال در این حوزه
- اختصاص ۱۰% از بودجه طرح‌های نوآورانه جهاد دانشگاهی به طرح‌های درمان ناباروری و زایمان طبیعی
- برطرف شدن کمبود نیروی متخصص با افزایش ظرفیت پذیرش دستیار تخصصی ناباروری ظرف مدت ۵ سال
- برگزاری دوره تخصصی آموزشی با محتوای درمان ناباروری و ارجاعات مربوطه برای متخصصین زنان و مامایی
- استقرار متخصصین طب سنتی در مراکز ناباروری
- انتقال عوائد حاصل از جریمه و مصادره اموال مشارکت کنندگان در سقط غیرقانونی به خزانه جهت درمان ناباروری
حمایت‌های دوران بارداری و شیردهی
- پوشش بیمه‌ای آزمایش‌های مادر و جنین بر اساس ضوابط قانونی
- ارتقای مهارت مامایی کشور و افزایش تعداد ماما‌ها به ازای هر دو مادر یک ماما
- پوشش بیمه‌ای خدمات سلامت زنان اعم از مراجعه به ماما‌ها یا پزشکان
- تحت پوشش کامل قراردادن کلیه مادران در دوران بارداری و شیردهی تا پایان ۵ سالگی کودکان بر اساس آزمون وسع
- ارائه رایگان سبد تغذیه و بسته بهداشتی مادران باردار، شیرده و دارای کودک زیر ۵ سال بر اساس آزمون وسع
- ارتقای کیفیت مراقبت‌های بارداری و زایمان طبیعی با راه اندازی پرونده الکترونیک یکپارچه
- در اختیار مادر گذاشتن قانون راهنمای حفظ و مراقبت جنین با توزیع در کلیه مراکز تحت پوشش وزارت بهداشت
- کاهش هزینه‌های روحی و روانی و اقتصادی دوران بارداری و جلوگیری از القای هرگونه ترس و هراس نسبت به بارداری
- اختیاری بودن غربالگری همراه با نظر پزشک متخصص
- استانداردسازی عملکرد ارائه دهندگان خدمات بارداری و سلامت مادر و جنین و ارزشیابی با صدور و لغو مجوز
- اصلاح روش‌های غربالگری و استاندارد سازی مقادیر مثبت و منفی کاذب نتایج آزمایش‌ها و تعیین مسئولیت عاملین خدمت
تسهیلات پیش‌بینی شده برای تولد فرزند
تسهیلات ویژه تولد هر فرزند
- پرداخت ۱ میلیون بلاعوض جهت سرمایه گذاری بورس بنام فرزندان متولد سال ۱۴۰۰ و بعد از آن
- افزایش ۲۵% سقف تسهیلات مسکن جهت خرید و ساخت و جعاله به ازای هر فرزندو افزایش دو ساله دوره بازپرداخت
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد فرزند اول تا پنجم و بالاتر به ترتیب از ۱۰ تا ۵۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
تولد فرزند دوم به بعد
- فروش بدون نوبت و بدون قرعه کشی خودروی ایرانی به قیمت کارخانه پس از تولد فرزند دوم به بعد به مادران
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد فرزند دوم ۲۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
تولد چندقلو‌ها
- مرخصی زایمان ۱۲ ماه کامل برای مادران باردار دارای ۲ قلو و بیشتر
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد دوقلو‌ها در زایمان اول تا پنجم و بالاتر به ترتیب از ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد سه قلو‌ها در زایمان اول تا پنجم و بالاتر به ترتیب از ۶۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد چهار قلو‌ها در زایمان اول تا پنجم و بالاتر به ترتیب از ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد پنج قلو‌ها در زایمان اول تا پنجم و بالاتر به ترتیب از ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
تولد فرزند سوم به بعد
- تامین زمین یا واحد مسکونی حداکثر ۲۰۰ متری به قیمت تمام شده با ۲ سال تنفس و ۸ سال قسط بندی پس از تولد فرزند سوم
- اختصاص وام ۱۵۰ میلیون تومانی ودیعه، خرید یا ساخت مسکن برای خانواده¬های فاقد مسکن با باز پرداخت ۲۰ ساله مشروط به تولد فرزند سوم به بعد در سال ۱۳۹۹ یا پس از آن
- امکان استفاده مجدد از امکانات دولتی تامین مسکن خانواده‌ها پس از تولد فرزند سه به بعد (سبز شدن فرم جیم)
- معافیت مالیاتی اشخاص حقیقی به ازا فرزند ۳ به بعد، هر فرزند ۱۵% مشروط به تصویب در بودجه سنواتی
- تسهیلات قرض الحسنه برای تولد فرزند سوم تا پنجم و بالاتر به ترتیب از ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان با تنفس شش ماهه
- حق بهره برداری زمین با هدف تولید و کشاورزی و اشتغال و تخفیف ۲۵% هزینه واگذاری با پنجاه درصد افزایش طول دوره بازپرداخت برای تولد فرزند ۳ به بعد
- افزایش سنوات خدمت به میزان یک سال به ازای هر فرزند پس از تولد فرزند سوم تا پنجم
- افزایش سوابق بیمه بیمه گذار زنان خانه دار روستایی و عشایری با تولد فرزند چهارم و پنجم به ازاء هر فرزند ۲ سال
خانواده‌های دارای فرزند
- افزایش ۱۰۰% کمک هزینه اولاد هر ساله به مدت ۵ سال
- افزایش محدوده سنی در استخدام جدید به ازاء تاهل و برای هر فرزند از یک تا ۵ سال
- افزایش ۲ % امتیاز در جذب و استخدام به ازای هر فرزند
- اختصاص وام ۸۰میلیون تومانی ودیعه، خرید یا ساخت مسکن برای خانواده¬های فاقد مسکن با باز پرداخت ۱۰ ساله دارای یک فرزند
- اختصاص وام ۱۰۰ میلیون تومانی ودیعه، خرید یا ساخت مسکن برای خانواده¬های فاقد مسکن با باز پرداخت ۱۰ ساله دارای دو فرزند
خانواده‌های دارای سه فرزند و بیشتر
- افزایش ۳ برابری یارانه فرزندان در خانواده‌های دهک‌های ۱ تا ۴ حداقل ۳ فرزندی غیر شاغل در دستگاه‌های دولتی
- تامین ۱۰۰% بیمه مادران خانه دار دارای ۳ فرزند و بیشتر روستایی و عشایری از طریق صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و روستائیان
- عدم جواز تعدیل فرد دارای ۳ فرزند
- کاهش عوارض ساخت و ساز تا ۵۰% برای خانواده ۳ فرزند و تا ۷۰ % برای خانواده ۴ فرزند و سایر تخفیفات
- اختصاص ۷۰% ظرفیت منازل مسکونی سازمانی به کارکنان فاقد مسکن با حداقل ۳ فرزند
- نیم بها شدن هزینه موزه‌ها و اماکن تاریخی فرهنگی ورزشی و سینما‌ها برای مادران دارای ۳ فرزند و بیشتر به همراه خانواده
- تخفیف ۲۰% دوره‌های آموزشی تربیتی و هنری کانون پرورش فکری برای فرزندان خانواده‌های سه فرزندی
تسهیلات مربوط به مادران
حمایت از عموم مادران
- انتقال نیمی از مالکیت زمین یا واحد مسکونی به مادر
- فروش بدون نوبت و بدون قرعه کشی خودروی ایرانی به قیمت کارخانه پس از تولد فرزند دوم به بعد به مادران
- تامین فضای مناسب رفع نیاز نوزاد، کودک و مادر باردار جهت استراحت، شیردهی و نگهداری کودک در کلیه اماکن عمومی و دستگاه‌ها
- پوشش بیمه‌ای خدمات سلامت زنان اعم از مراجعه به ماما‌ها یا پزشکان
- پوشش بیمه‌ای آزمایش‌های مادر و جنین بر اساس ضوابط قانونی
- تحت پوشش کامل قراردادن کلیه مادران در دوران بارداری و شیردهی تا پایان ۵ سالگی کودکان بر اساس آزمون وسع
- ارائه رایگان سبد تغذیه و بسته بهداشتی مادران باردار، شیرده و دارای کودک زیر ۵ سال بر اساس آزمون وسع
- نیم بها شدن هزینه موزه‌ها و اماکن تاریخی فرهنگی ورزشی و سینما‌ها برای مادران دارای ۳ فرزند و بیشتر به همراه خانواده
حمایت از مادران غیرشاغل
- افزایش ۳ برابری یارانه فرزندان در خانواده‌های دهک‌های ۱ تا ۴ حداقل ۳ فرزندی غیر شاغل در دستگاه‌های دولتی
- تامین ۱۰۰% بیمه مادران خانه دار دارای ۳ فرزند و بیشتر روستایی و عشایری از طریق صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و روستائیان
- افزایش سوابق بیمه بیمه گذار با تولد فرزند چهارم و پنجم به ازاء هر فرزند ۲ سال
حمایت از مادران دانشجو و طلبه
- مرخصی یک نیم سال تحصیلی بدون احتساب در سنوات برای مادر باردار دانشجو یا طلبه
- مرخصی یا میهمان شدن مادران دانشجو و طلبه دارای فرزند زیر ۲ سال حداکثر تا ۴ نیم سال بدون احتساب در سنوات
- آموزش غیرحضوری و مجازی مادران دانشجو و طلبه دارای فرزند زیر ۳ سال
- افزایش سهمیه سقف استاد راهنمایی برای استاد دارای دانشجوی باردار یا دارای فرزند شیرخوار
- موافقت با کاهش نوبت کاری شب مادران دانشجو دارای فرزند زیر ۲ سال
- کسر تعهدات قانون خدمات پزشکان و پیرا پزشکان به ازای هر فرزند ۶ ماه برای مادران
- گذراندن تعهدات قانون خدمات پزشکان و پیرا پزشکان در محل سکونت خود برای مادران
- تعویق تعهدات قانون خدمات پزشکان و پیرا پزشکان برای مادران باردار و دارای فرزند زیر دو سال تا ۲ سال
حمایت از مادران شاغل
- مرخصی زایمان ۹ ماه کامل و به درخواست مادر می‌تواند تا دو ماه آن قبل از تولد باشد
- اعطای دورکاری به مادران باردار حداقل به مدت ۴ ماه
- اختیاری بودن شیفت شب برای مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار تا ۲ سال و برای پدر تا ۱ ماهگی فرزند به جز در بخش خصوصی
- تامین مهدکودک در هر دستگاه برای نگهداری کودکان مادران شاغل در دستگاه
- عدم جواز تعدیل فرد دارای ۳ فرزند، مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار
- کاهش سن بازنشستگی مادر به مدت یک سال به ازا تولد هر فرزند و برای تولد فرزند ۳ به بعد، یک و نیم سال
گزارش از میثم خاکپور
انتهای پیام/ ۳۵۱
