به گزارش گروه سایر رسانههای دفاعپرس، «مهدی مطهرنیا» کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگویی با بیان این که مذاکرات وین تاکنون برای احیای برجام موقعیت بسیار شکنندهای داشته، اظهار داشت: فقط بحث هستهای در این رابطه مطرح نیست بلکه ابعاد گوناگون پروندههای مختلف را در راستای فشار به ایران شاهد هستیم. ایران با یک رویکرد انقلابی در معرکهای چالش برانگیز در برابر نظم بین الملل قرار گرفته است.
کارشناس مسایل بین الملل ادامه داد: بنا بر ارزیابی کشورهای بزرگ ایران در بدترین وضعیت اقتصادی است و نمیتواند دیکته کننده اراده خود در پرونده هستهای به کشورهای دیگر به ویژه قدرت مرکزی گروه کشورهای برجامی یعنی آمریکا باشد. از سویی دولت آمریکا دولتی لرزان دارد و رییس جمهور بایدن در سنینی به سر میبرد که کنترل ذهنی او زیر سوال است. اگر چه این مساله از سوی رقبای او بیشتر مطرح میشود، اما نوع رای گرفتن او از یک سو و اوضاع داخلی آمریکا نشان دهنده آن است که برد جمهوری خواهان در انتخابات آینده حتمی است و طبق نظرسنجیها پایینترین سطح محبوبیت را در کشورش بایدن دارد. به نظر با توجه به ائتلاف دو حزبی در گنگره امریکا، بایدن اگر بخواهد هم نمیتواند به خواستههای ایران پاسخ دهد از این رو مذاکرات را لغزنده میدانم.
وی با بیان اینکه مذاکرات هستهای به نوعی جنگ هیبت و حیثیت برای ایران است گفت: ایران از زبان مقامات عالی خود خواهان برداشتن همه تحریمها و راستی آزمایی آنها و پرداخت خسارات ناشی از برداشته نشدن تحریمها شده است و اگر ایران از این مواضعش عقب نشینی کند این به ضعف ایران در برابر ۱+۵ تعبیر میشود. شاید گفته شود که حداکثرها را گفتهاند تا به حداقلها دست یابیم و در این جا بازگشت به برجام ۲۰۱۵ و برداشته شدن تحریمها در آن قالب مدنظر باشد، اما به نظر از سوی آمریکا و حامیان اروپاییاش حتی این مساله دیگر دنبال نمیشود و آنها از توافق ۲۰۱۵ به نظر در حال عبور هستند، مگر اینکه یک طرف میز از مواضع قبلی خود عدول کند و این با توجه به وضعیت کنونی آمریکا و متحدانش که در بلوک بینالمللی قدرت، خواهان این هستند که ایران کنترل شود، غیرقابل اجرا است.
استاد دانشگاه در پاسخ به این که روسیه و چین هم در این رابطه با اروپا و آمریکا همراهی خواهند کرد گفت: روسیه و چین هم به دنبال کنترل ایران هستند، نه مثل آمریکا و اروپا، اما آنها هم نمیخواهند ایران قدرت منطقهای بزرگی باشد، از این رو به نظر میرسد ما در یک لغزندگی شدید در ارتباط با مذاکرات وین قرار داریم و کوچکترین حرکت نادرست پیامدهای جبران ناپذیری را میتواند در بر داشته باشد.
مطهرنیا در پاسخ به این که یکی از چالشهای مذاکرات احیای برجام در وین چگونگی رفع تحریمهاست که ایران میگوید تحریمهای وضع شده در دوره ترامپ هم باید برداشته شوند، اما دولت فعلی آمریکا میگوید تنها تحریمها در قالب توافق ۲۰۱۵ را برمی دارد گفت: یکی از مهمترین موانع بر سر بازگشت به برجام، مساله برداشته شدن تحریمهایی است که ترامپ و تیم او وضع کردند که استحکام بخش تحریمهای قبلی است و عبور از آنها برای بایدن هزینه زیادی دارد و اکنون که دموکراتها در مجلس نمایندگان قدرت دارند، بایدن در ارتباط با پرونده ایران همکاری هماهنگی را در مجلس نمایندگان ندارد.
وی افزود: از طرفی خود بایدن اگر بخواهد در مسیر دستیابی به مصالحه با ایران حرکت کند میداند حل پرونده مثل دوره اوباما برای او رایآور نیست. در سال ۲۰۱۲ اوباما با توجه به وضعیت آن زمان در آمریکا میتوانست از برگ مذاکره با ایران آرایی را به نفع خود جلب کند، اما اکنون بعد از ده سال، اوضاع کاملا تغییر کرده است. از طرفی اگر بایدن با عقبنشینی از مواضعش بخواهد در برابر ایران به موفقیت برسد، این عقبنشینی ضربه مهلکی را به سیاست خارجی آن وارد میکند.
استاد دانشگاه با اشاره به مواضع سه کشور اروپایی در مذاکرات که در برخی موارد از آمریکا هم تندتر برخورد کردند گفت: در زمانهایی که تهران مقاومت جدی در برابر خواستههای غرب داشته است، اروپاییها همواره جلوتر از آمریکا حرکت و فشارهای بیشتری به تهران وارد کردهاند.
مطهرنیا خاطرنشان کرد: معتقدم در بهترین شرایط تحریمهایی برداشته میشوند که از ۲۰۱۵ وضع شدند.
وی درباره چشم انداز هر نوع توافق در آینده نزدیک تصریح کرد: به هر حال هر دو طرف تلاش میکنند وضع موجود را به صورت مطلوب به نفع خود مدیریت کنند و هر کدام سعی دارند اهرم فشار علیه دیگری را افزایش دهند؛ سفر سالیوان به اسراییل و پوشش رسانهای گسترده آن و مواضع هماهنگ فرماندهان نظامی آمریکا با مواضع فرماندهان اسراییلی نشان از فشار همه جانبه به ایران است، از طرفی تهران هم یک نظام و دولت یک دست است و دولت انقلابی بر سر کار است که هم باور دارد باید در برابر آمریکا بایستد و هم میداند اگر از این باور عدول کند و عقب نشینی آشکار از مواضعش داشته باشد با هجمه بیشتری از سوی افکار عمومی و طرف مقابل در گامهای بعدی مواجه میشود.
استاد دانشگاه گفت: تیم آقای رییسی مناسب و متناسب با گفتمان انقلابی او وارد شده است و تلاش کرده نشان دهد که اصلا برجام را به رسمیت نمیشناسد و عدم استفاده از واژه "برجام"در همه مراتب مذاکره و مصاحبههای مختلف از سوی مذاکرهکننده ارشد تیم نمایانگر همین امر است. این باور در بسیاری از نیروهای موجود در دولت فعلی است که اگر عقبنشینی از مواضع انقلابی ایران شود، این عقب نشینی دیگر پایانی نخواهد داشت و باید هزینههای ایستادگی را پرداخت. از این رو، تیم مذاکراتی حجتالاسلام رییسی بر اساس این باورها حرکت میکند و معتقد به ایستادگی است. این منطق تا حد زیادی بر این تفکر حاکم است که بهترین دفاع، حمله است، اما آیا این مساله در دستگاه سیاست خارجی کشور با توجه به شرایط قابل پیگری یا امکان پذیر است یا نه، باید منتظر بود و دید.
منبع: ایسنا
انتهای پیام/ ۹۱۱