اقامه عزای سیدالشهداء(ع)؛ نکته‏‌ها و پیام‌ها

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیزاده معاون سیاسی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در یادداشتی با عنوان "اقامه عزادارى سیدالشهداء(ع)، نکتهها و پیامها؛
رمز ماندگارى حماسه عاشورا" نوشت:

1. در استقبال از موسم عزاى اهل بیت(ع) (محرم و صفر) با الگوگیرى از دهه اکرام مساجد (قبل از ماه مبارک رمضان)، شایسته است با آئین سیهپوشى مساجد و تکیهها و... نظاممند و منسجم بهگونهاى معنوى و قبل از ورود به ماه محرم در جهت اقامه عزا، اقدام نماییم.

2. از جمله ویژگیهاى محبین اهل بیت(ع) اقامه عزاى سیدالشهداء(ع) است.
3. امام صادق(ع): «ان شیعتنا منا خلقوا من فاضل طینتنا یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا».(بحارالانوار، ج 53، ص 202)
4. تباکى و گریه، اولین نشان عزادارى است.
5. اقامه عزا، روضه و ذکر مصیبت اهل بیت(ع) سنّتى در جهت احیاء یاد و نام و آرمانهاى ایشان.
6. روضه به معنى باغ و بوستان؛ وجه تسمیه آن به ذکر مصائب در قرن نهم هجرى کتاب (روضةالشهداء) تألیف ملاحسین کاشفى در دست اهل منبر و موعظه بود و معمولاً از روى آن ذکر مصائب اهل بیت(ع) را مىخواندند و لذا به روضهخوانى شهرت یافت.

7. چرا عاشورا اتفاق افتاد؟ از دیدگاه اعقابپیشهگان قدرتطلب باید اتفاق مىافتاد تا آخرین مقاومت دینداران و جبهه حق شکسته مىشد؛ و از دیدگاه مؤمنان و شاکران نیز باید اتفاق مىافتاد تا کالبد نیمهجان اسلام احیاء مىگردید.
8. سه عنصر اساسى در حماسه بزرگ عاشورا: منطق و عقل، حماسه و عزت، عاطفه.
9. علت روىگردانى مردم کوفه از امام حسین(ع): سطحىنگرى در دین، سطحىنگرى در شناخت دشمن.
10. یزید پس از عاشورا عمرى کوتاه و همراه با ظلم و خفت و خوارى داشت

- سال اول خلافت، حادثه جانسوز کربلا؛

- سال دوم خلافت، حادثه دلخراش حرّه؛

- سال سوم خلافت، کعبه را به منجنیق بست.

رمز ماندگارى حماسه عاشورا

در بین نهضتها و قیامها، حماسه عاشورا ماندگارترین حماسه تاریخ بشر بهشمار مىآید که با وجود گذشت نزدیک به 1400 سال از آن نهضت، روزبهروز به عمق و گستره و شکوفایى آن افزوده مىشود.
سؤال مهم این است که رمز این ماندگارى چیست؟ ماندگارى حماسه عاشورا مبتنى بر ویژگىها و خصوصیات آن است که در ادامه به برخى از آنها اشاره مىشود:

1) موقعیت نسبى رهبرى نهضت
1-1. رهبرى نهضت، امام و پیشوا و حجت خدا در سلسله مراتب ولایت الهى قرار داشت و ولى الله الاعظم در عصر خود بود.
2-1. رهبرى نهضت، فرزند على(ع) و دختر پیامبر، فاطمه زهرا(س) بود که این دو بزرگوار جایگاه ویژهاى در جامعه اسلامى داشتند.
3-1. رهبرى نهضت با یک واسطه فرزند پیامبر اسلام(ص) بود که جایگاه ویژهاى نزد رسول خدا داشت. مطالعه بیانات امام حسین(ع) نشان مىدهد که خود حضرت(ص) و دیگر ائمه و بزرگان روى این حسب و نسب تأکید داشتند. امام حسین(ع) مىفرماید: «انا ابن بنت رسول الله و نحن اولى بولایة هذه الامور علیکم»
امام سجاد(ع) نیز در مسجد دمشق با هدف افشاى جریان باطل به این حسب و نسب اشاره دارد.

2) مصونیت رهبرى از خطا و اشتباه
رهبرى حماسه در اوج پاکى و مصونیت از خطا و اشتباه قرار داشت و از عصمت ذاتى برخوردار بود.
رهبرى در نهضت عاشورا براى همه نهضتها و قیامها الگو و اسوه است. خود امام(ع) مىفرماید: «لکم فىّ اسوه»

3) قداست هدف
در حماسه عاشورا هدف، قدرتطلبى، توسعه سرزمینى، جنگ قبیلهاى و کینهتوزى قومى نبود، بلکه هدف مقابله با فساد حاکمیت موجود و پاسدارى از اصول و مبانى بعثت بود. حضرت مىفرماید: «انى لماخرج اشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب الاصلاح فى امة جدى و ابى»
رهبرى نهضت در جابهجایى حرکت روى اهداف مقدس قیام بهطور واضح تأکید مىکند، از اینرو گفتهاند: «اسلام، محمدى الحدوث و حسینى البقا است.»

4) انگیزه الهى و خدایى
در نهضتها انگیزه نقش تعیینکننده دارد. انگیزه رهبرى نهضت در قیام عاشوراى الهى، مخلصانه و صرفاً در جهت انجام تکلیف و جلب رضایت خدا بود. حضرت در تمام مسیر حرکت بر این انگیزه تأکید دارد و در آخرین لحظات هم مىفرماید: «الهى ترکت الخلق طرا فى هواک»

5) قداست وسیله
در تفکر دینى، هدف وسیله را توجیه نمىکند و براى رسیدن به هدف مقدس نمىتوان از هر وسیلهاى استفاده کرد. در نهضت عاشورا، رهبرى نهضت نسبت به قداست و پاکى عملکردها در مسیر وصول به مقصد تأکید داشتند و همواره در زمینه رعایت حقوق مردم حتى نسبت به دشمنان اهتمام ورزیدند. دستور سیرابکردن لشکر حر و خرید قطعه زمین کربلا از صاحبانش، نمونههایى از توجه به قداست وسیله بهشمار مىآید.
در نگرش دینى، دنیا وسیله است، قدرت وسیله است، حتى عبادت هم وسیله است که باید در همه مراحل قداست و مشروعیت در آنها حفظ شود.

6) اوج ایثار و فداکارى
از دیگر عوامل ماندگارى حماسه عاشورا، نوع فداکارى و ایثار است که رهبرى نهضت همه سرمایه و هستى خود از جمله آبرو، مال، اولاد و جان را در طبق اخلاص قرار داد و با نهایت ایثار در راه اسلام فدا کرد.

7)یاران متعهد و فداکار
از دیگر عوامل ماندگارى نهضت عاشورا، برخوردارى از یاران پاک، متعهد و وفادار است. رهبرى نهضت اگرچه یاران اندکى داشت، اما همه آنها از متعهدترین و با استقامتترین یاران امام(ره) بودند که حضرت درباره آنها مىفرماید: «فانى لااعلم اصحابا اوفى و لا خیراً من اصحابى»
همینطور فرزندان و برادرش عباسبن على(ع) در اوج بصیرت و تعهد، اسوه و الگو براى همه پیشتازان بهشمار مىآیند.
ویژگىهاى یاران ایشان عبارت است از:
1. ولایتمدارى و دفاع از حریم ولایت،
2. شجاعت و دلیرى؛
3. ایثار و نثار جان.

8) نهایت مظلومیت
نوع و نحوه تحقق حادثه و وضعیت جبهه حق و رفتار جبهه دشمن و حوادث و اتفاقاتى که در جبهه امام حسین(ع) بهوقوع پیوست، از عوامل ماندگارى آن بهشمار مىآید. برخى از شاخصههاى این حماسه عبارتند از:
1. تحریم همهجانبه و ممنوعیت از ضرورىترین نیاز انسان یعنى آب؛
2. به شهادت رساندن کودک ششماهه؛
3. آتشزدن خیمهها؛
4. اسارت زنان؛
5. اسب تاختن بر بدن شهدا؛
6. بریدن و بر نیزه کردن سرهاى شهدا؛
7. به نمایش درآوردن اسرا و سرهاى شهدا در مسیر حرکت کاروان.

9) اهتمام بر حفظ حماسه
از جمله عوامل ماندگارى حماسه عاشورا، اهتمام و اصرار به  حفظ آن است که عبارتند از:
1. توجه ذات بارىتعالى به حماسه عاشورا و زوار امام حسین(ع)؛
2. توصیه و تأکید ائمه معصومین(ع) بر احیاى حماسه؛
3. اهتمام خود ائمه به عزادارى و ذکر حماسه؛
4. تأکید و اهتمام بزرگان.