گروه استان‌های دفاع‌پرس- سردار سرتیپ دوم پاسدار «حسینعلی یوسفعلی‌زاده» مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان رضوی؛ از جمله ویژگی‌هایی که برای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل برشماری شده و بر آن تاکید دارند این است که قطعنامه باید بی‌طرفانه باشد و متجاوز را محکوم کند. در سریع‌ترین زمان ممکن صادر شود و به طول نینجامد. باید دارای قاطعیت، جامعیت، بازدارندگی، منطقی و قابل اجرا باشد و سازوکارها را برای اجرای دقیق مفاد در خود داشته باشد.
در طول سال‌های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، از ششم مهر ۵۹ تا ۲۹ تیر ۶۶ که قطعنامه ۵۹۸ تنظیم و صاد شد هشت قطعنامه صادر گردید.
عواملی در صدور قطعنامه ۵۹۸ از سوی سازمان ملل دخیل بودند که از جمله این عوامل می‌توان به تشدید حملات ارتش بعث عراق به تأسیسات نفتی در خلیج فارس و حملات سنگین رزمندگان اسلام به مواضع ارتش بعث عراق و مورد تهدید قرار گرفتن «بصره» اشاره کرد.
همچنین به دلیل ضعف قطعنامه‌های قبلی، جمهوری اسلامی بر روی حقوق حقه خود پافشاری و تأکید داشت که قطعنامه صادر شده باید دارای ویژگی‌های ششگانه باشد تا به نتیجه برسد. برخی مفاد که در قطعنامه ۵۹۸ گنجانده شد بخشی از خواسته‌های جمهوری اسلامی تأمین شد. از آن جمله است: استفاده از عبارت «منازعه» به جای «وضعیت» و وحدت‌نظر ۵ عضو دائم شورای امنیت برای اولین بار، تحکم‌آمیز بودن از ویژگی‌های برجسته قطعنامه ۵۹۸ بود.
در قطعنامه ۵۹۸ حالت ارشادی و لحن ملایم که در قطعنامه‌های قبلی وجود داشت به حالت تحکمی و دستوری تبدیل شده بود. نسبت به قطعنامه‌های قبل مفصل‌تر و جامع‌تر بود. در این قطعنامه به دلیل حمله ارتش بعث عراق به منازل مسکونی و کشتی‌های تجاری ابراز تأسف شده بود که این واکنش در قطعنامه‌های قبلی دیده نمی‌شد.
اشکال عمده‌ای که در قطعنامه ۵۹۸ وجود داشت این بود که متجاوز معرفی نشد، با وجود اینکه یکی از ویژگی‌های قطعنامه‌های شورای امنیت محکوم کردن متجاوز باید باشد اما در این قطعنامه متجاوز مشخص نشد و محکوم نگردید.
امام خمینی (ره) در قبال قطعنامه ۵۹۸ آبروی خود را با خدا معامله کردند و پذیرش قطعنامه را به مثابه جام زهر تلقی کردند.
با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی جمهوری اسلامی جامعه بزرگ ایثارگری، رزمندگان، فرماندهان و مسئولین فعال در عرصه‌های نبرد که با امام خمینی (ره) پیمان بسته بودند تا آخرین نفر، آخرین نفس و آخرین قطره خون با دشمن متجاوز بجنگند دچار حیرت شده و خود را سرزنش می‌کردند، این ملامت نه به دلیل جنگ‌طلبی بلکه به دلیل اطاعت از ولی فقیه و تمشیت اراده قلبی امام راحل بود.
آنچه در متن قطعنامه ۵۹۸ آمده و مورد توجه قرار گرفته این است که امام خمینی (ره) مصلحت اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی را مد نظر قرار دادند و مبتنی بر این مصلحت تصمیم به پذیرش قطعنامه گرفتند.
ایشان در پیام خود به مناسبت پذیرش قطعنامه ۵۹۸ که در سالگرد کشتار حجاج در مکه صادر فرمودند به نکات مهمی اشاره داشتند. از آن جمله است:
«...در آینده ممکن است افرادی آگاهانه یا از روی ناآگاهی در میان مردم این مسئله را مطرح نمایند که ثمرۀ خون‌ها و شهادت‌ها و ایثارها چه شد. اینها یقیناً از عوالم غیب و از فلسفۀ شهادت بی‌خبرند و نمی‌دانند کسی که فقط برای رضای خدا به جهاد رفته است و سر در طبق اخلاص و بندگی نهاده است حوادث زمان به جاودانگی و بقا و جایگاه رفیع آن لطمه‌ای وارد نمی‌سازد. و ما برای درک کامل ارزش و راه شهیدانمان فاصلۀ طولانی را باید بپیماییم و در گذر زمان و تاریخ انقلاب و آیندگان آن را جستجو نماییم. مسلّم خون شهیدان، انقلاب و اسلام را بیمه کرده است. خون شهیدان برای ابد درس مقاومت به جهانیان داده است. و خدا می‌داند که راه و رسم شهادت کور شدنی نیست؛ و این ملت‌ها و آیندگان هستند که به راه شهیدان اقتدا خواهند نمود. و همین تربت پاک شهیدان است که تا قیامت مزار عاشقان و عارفان و دلسوختگان و دارالشفای آزادگان خواهد بود. خوشا به حال آنان که با شهادت رفتند! خوشا به حال آنان که در این قافلۀ نور جان و سر باختند! خوشا به حال آن‌هایی که این گوهرها را در دامن خود پروراندند!
خداوندا، این دفتر و کتاب شهادت را همچنان به روی مشتاقان باز، و ما را هم از وصول به آن محروم مکن. خداوندا، کشور ما و ملت ما هنوز در آغاز راه مبارزه‌اند و نیازمند به مشعل شهادت؛ تو خود این چراغ پرفروغ را حافظ و نگهبان باش. خوشا به حال شما ملت! خوشا به حال شما زنان و مردان! خوشا به حال جانبازان و اسرا و مفقودین و خانواده های معظم شهدا! و بدا به حال من که هنوز مانده‌ام و جام زهرآلود قبول قطعنامه را سر کشیده‌ام، و در برابر عظمت و فداکاری این ملت بزرگ احساس شرمساری می‌کنم. و بدا به حال آنانی که در این قافله نبودند! بدا به حال آن‌هایی که از کنار این معرکۀ بزرگِ جنگ و شهادت و امتحان عظیم الهی تا به حال ساکت و بی‌تفاوت و یا انتقادکننده و پرخاشگر گذشتند!
من در میان شما باشم و یا نباشم به همۀ شما وصیت و سفارش می‌کنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. نگذارید پیشکسوتانِ شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمرۀ خود به فراموشی سپرده شوند. اکیداً به ملت عزیز ایران سفارش می‌کنم که هوشیار و مراقب باشید، قبول قطعنامه از طرف جمهوری اسلامی ایران به معنای حل مسئلۀ جنگ نیست. با اعلام این تصمیم، حربۀ تبلیغات جهانخواران علیه ما کند شده است؛ ولی دورنمای حوادث را نمی‌توان به طور قطع و جدی پیش‌بینی نمود. و هنوز دشمن از شرارت‌ها دست برنداشته است؛ و چه بسا با بهانه جویی‌ها به همان شیوه‌های تجاوزگرانۀ خود ادامه دهد. ما باید برای دفع تجاوز احتمالی دشمن آماده و مهیا باشیم. و ملت ما هم نباید فعلاً مسئله را تمام شده بداند. البته ما رسماً اعلام می‌کنیم که هدف ما تاکتیک جدید در ادامۀ جنگ نیست. چه بسا دشمنان بخواهند با همین بهانه‌ها حملات خود را دنبال کنند. نیروهای نظامی ما هرگز نباید از کیْد و مکر دشمنان غافل بمانند. در هر شرایطی باید بنیۀ دفاعی کشور در بهترین وضعیت باشد.»
انتهای پیام/
