گروه استان‌های دفاع‌پرس ـ سردار «حمید علینقیان‌پور» فرمانده انتظامی استان اصفهان؛ تحقیقات نشان می‌دهند که ماه محرم به تنهايی به عنوان بهترين و كامل‌ترين عامل در كنترل جرایم و آسيب‌های اجتماعی محسوب می‌شود و اين از ويژگی‌های منحصر به فرد اين ماه عزيز است چون عموم مردم و حتی مجرمان هم به این ماه و بخصوص دهه اول محرم احترام خاصی قائل بوده و مراقب هستند تا در این ایام خاص عمل خلاف و جرمی از آنان سر نزند.
آمارهای ارائه شده حاكی از آن است كه ميزان وقوع جرم و جنايت در ماه محرم تا ۴۰درصد كاهش می‌يابد. همچنين تحقيقات در نيروی انتظامی نشان می‌دهد هر ساله آمار و ارقام جرايم در ماه محرم تا حد بسيارزیادی كاهش می‌يابد که اين امر ناشی از اثرگذاری اين ماه در درون انسانها است.
بی‌شک قرار گرفتن انسان در زمان معنوی همچون محرم باعث می‌شود تا از پديده‌هايی كه مغاير با ارزش‌های والای او دارد دوری كند و اين نوع رفتار ناشی ازسرشت درونی و همچنين اعتقادات دينی و مذهبی است كه در اين ايام تقويت می‌شود.
یکی از ایامی که مردم تحت الشعاع آن قرار می‌گيرند ایام محرم و صفر و به ویژه دهه اول آن است و همين امر عاملی می‌شود تا با آگاهی و شناخت تصميم به يك بازنگری در وجود خود كنند چون فضای محرم زمینه و بستری را فراهم می‌كند تا انسانها و به خصوص جوانان تا حد امكان از گناه و اعمال خلاف دور شوند و خود را به پروردگار خود نزديک‌تر كنند.
ماه محرم با توجه به ويژگی‌های والايی كه دارد می‌تواند در كنترل و هدايت رفتارهای انسانی تا حد بسياری موثر واقع شود و باعث تغييرات اساسی در نگرش و نوع رفتار آدمی شود.
مشاركت و هم گرايی مردم و جوانان در ايام محرم در تكيه‌ها و حسينيه ها نوعی وفاق اجتماعی است كه اين نوع رفتار در كمتر نقاطی در جهان ديده می‌شود. ماه محرم به تنهايی به‌عنوان بهترين و كامل‌ترين عامل كنترل آسيب‌های اجتماعی محسوب می‌شود و اين از ويژگی‌های منحصر به فرد اين ماه عزيز است كه مردم به خصوص جوانان بايد نهايت فرصت را از اين ماه ببرند.
به‌طور حتم ايام محرم در نوع رفتار و نگرش جوانان تا حد بسياری تاثير می‌گذارد به نحوی كه اين امر را می‌توان با توجه به كاهش پرونده‌ها در محاكم شاهد بود. در ايام محرم تمام فكر و ذهن قشر جوان به مسائل معنوی معطوف می‌شود و همين امر عاملی می‌شود تا اين قشر از مسائل حاشيه‌ای كه منجر به روی آوردن آنان به اعمال خلاف می‌شود دوری كنند.
درباره تاثير فضای اين ماه بر ميزان جرايم باید اذعان کرد كه آمار پرونده های جرم و جنایت در اين ماه بسيار كاهش می‌يابد كه اين كاهش در تمام جرايم مشهود است و اختصاص به جرم خاصی ندارد، البته بعضی از جرايم كاهش چشمگيرتری دارند مثلا آمار جرايم مفاسد اجتماعی بيش از ۵۰ درصد كاهش می‌يابد يا سرقت بسيار كمتر می‌شود.
بی‌تردید مردم در ماه محرم تحت الشعاع عاشورا قرار می‌گيرند و همين امر عاملی می‌شود تا با آگاهی و شناخت، اقدام به يک بازنگری در وجود خود كنند. در ماه محرم اكثر مردم مراقب رفتار و كردار خود هستند و سعی می‌كنند تا حد امكان مرتكب عمل خلاف نشوند و در واقع اكثر مردم در اين ماه پليس خود می‌شوند كه اين امر در ماه رمضان نيز مشاهده می‌شود.
اين تحقيقات و نمونه‌های ديگر نشان می‌دهد كه افزون بر عوامل اعتقادی و مذهبی كه موجب كاهش بزه و جرم می‌شود، زمان و نيز مكان نیز در كاهش آن موثر است. به اين معنا كه مردم در مقاطع زمانی مختلف، روحيه‌ها و روش‌های مختلفی از خود بروز می‌دهند. از اين روست كه پليس همه كشورهای اسلامی به اين نتيجه رسيده‌اند كه مردم در ماه مبارک رمضان بسيار كمتر دچار خطا و جرم می‌شوند.
در ايران اسلامی اما علاوه بر ماه مبارک رمضان در ماه‌های محرم و صفر و هم چنين در ايام ولادت يا شهادت ائمه اطهار (ع) هم ميزان جرم و تخلف نسبت به سایر ایام سال كاهش می‌يابد.
از لحاظ مكانی هم به يقين سطح خلاف و جرم در مكان‌های مقدسی چون کربلا، نجف، کاظمین، مكه، مدينه و شهرهای مذهبی ديگر مانند مشهد، قم و... و حتی در اطراف امامزاده‌ها و مساجد نسبت به بقيه نقاط پايين‌تر است. بنابر این بايد بررسی كرد كه اين زمان‌ها و مكان‌ها چه چیزی در خود نهفته دارند كه اين چنين در كاهش جرائم و تخلفات موثر هستند يا چه تحولی در انسانها رخ می‌دهد كه وقتی در اين زمان ها و مكان‌های خاص قرار می‌گيرند به طور طبيعی از جرم و بزه پرهيز می‌کنند.
بی‌شک موثرترين پليس انسانها، وجدانی است كه در سينه و قلب همه آنها قرار دارد و بهترين قانون، آن قانونی است كه با فطرت الهی انسان سازگار باشد. از اين رو اگر مديريت حفظ امنيت اجتماعی بتواند هماهنگ با وجدان انسانها وفطرت الهی آنان حركت كند بالاترين بهره‌وری و بيشترين تاثير را در كاهش جرائم خواهد داشت. فضای سالمی كه در ماه‌های رمضان و محرم فراهم می‌شود به يقين فضای سالم و مكانی دور از گناه است كه نقش ارزنده‌ای در كاهش تمايل انسان‌های حتی غيرمذهبی به سمت و سوی جرم دارد چرا كه انسانها با فطرت الهی متولد می‌شوند اما فضا، جو، زمان و مكان ممكن است مسير آنها را تغییر دهد.
در اينجا یک پرسش مطرح است و آن اینكه چگونه می‌توان از فرهنگ عاشورا برای تداوم رفتارهای هنجاری جامعه بهره گرفت و آن را به عنوان ساز و كاری مفيد در همه زمان‌ها و مكان‌ها بکار برد.
به نظر می‌رسد كه برای پاسخ درست دادن به اين پرسش باید به عواملی مؤثر كه كاركردی چنين مفيد و سازنده در محرم دارند توجه كرد. البته نمی‌توان زمان و مكان را در كنترل و مهار بزه ناديده گرفت چون مسأله عاشورا خود به تنهايی نقش مهم و تأثيرگذاری در افزايش ضريب امنيتی جامعه و كاهش بزه دارد. با اين همه می‌توان با بازخوانی و تحليل درست اين مسأله به عناصری دست يافت كه می‌تواند در فرهنگ‌پذيری و افزايش هنجارها در زمان‌های دیگر سال نیز كمک حال و ياريگر باشد.
تقويت باورهای مذهبی و بهره‌گيری از ماه محرم، به اين عنوان كه در اين زمان محيط اجتماعی سالم‌تر و رفتارهای مردم بر پايه فطرت سالم و اسلامی شكل می‌گيرد می‌تواند در تعميم و گسترش فضايی سالم در بقيه ماه‌های سال مفيد باشد. نقش اعتقادات مذهبی و باورهای دينی در كاهش تخلف و جرم بر كسی پوشيده نيست بنابراين بایستی مسئولان با كارهای فرهنگی درجامعه موجب تقويت باورهای دينی و اعتقادات مذهبی افراد شده و در جهت پيشگيری از جرم و جنايت از آن بهره‌گيرند. در حقيقت ايجاد روحيه مذهبی، تقويت اعتماد به نفس، توجه به كرامت انسانی، برخورد عاطفی و با محبت از روش‌هايی است كه هم موجب اعتماد و اطمينان مردم نسبت به مديريت امنيت اجتماعی می‌شود و هم در جهت كاهش بزه در جامعه بسيار مفيد است.
انتهای پیام/
