گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، کتاب «معراج» با عنوان فرعی «روایتی از تفحص پیکر پاک شهدای دفاع مقدس» به شرح زندگی شهدایی میپردازد که پیکرهای پاکشان بعد از جنگ و در جریان تفحص پیدا شدند. همچنین در این اثر بخشی به روایت و برداشت میهمانان خارجی در بازدید از مناطق جنگی اختصاص دارد که بخشی از آن را میخوانیم.
نماد پایداری در ایران
«مایکل ایگناتیف»، نویسنده «نیویورکتایمز» و مدرس حقوق بشر کالج دولتی «کندی» در هاروارد، چنین گزارش میدهد:
به نظر میرسد، این قبرهای کوچک برای همیشه باقی خواهند ماند. هرکدام از آنها، نشانگر تلاش خانوادهها برای ابراز این مطلب است که جاودانگی و زنده بودن برخی از مردان جوان را اعلام کنند که در بحبوحههایی چون خرمشهر، که اوج مقاومت ایرانیها در برابر اشغالگران عراقی بود، کشته شدهاند.
بیش از یک میلیون ایرانی در جنگ ایران و عراق حضور داشتند. سیصد هزار نفر کشته شدند و تعداد بیشمار دیگری نیز مجروح به خانه بازگشتند.
مذهب ایران، اسلام و شیعه است که مکتب شهادت است. فرهنگ شیعه، مفاهیمی از طلب مرگ را در خود دارد که شامل گذشتن از جان و خون است. برای برخی رزمندگان باقیمانده از جنگ، دوستی و رفاقتی که در جنگ با عراق تجربه کردهاند، بیش از تجلی ارزشهای وطنپرستانه انقلاب اسلامی، وابسته به ارزشهایی است که به واسطه ازخودگذشتیشان و پایبندی به عقیده و ایمانشان داشته بوده است.
هر نومحافظهکار آمریکایی که شرط میبندد رژیم ایران تحت تاثیر انزوا، محاصره، تحریم و محکومیت بینالمللی فرو میریزد، باید از این مزار شهدا دیدن کند. حکومتهای انقلابی معتقد به خون قربانیان (جنگ) دلایل خوبی دارند تا اعتقاد داشته باشند در برابر فشار بیرونی رسوخناپذیر هستند.