به گزارش خبرنگار بینالملل دفاع پرس، پس از وقوع کودتای نافرجام در ترکیه و امتناع آمریکا از استرداد «فتحالله گولن» که مقامات آنکارا اصرار جدی بر نقش محوری وی در طراحی و زمینهسازی برای کودتا داشتند، اتهامات علیه آمریکا مبنی بر نقش داشتن آمریکا در ناآرامیهای اخیر شدت یافتهاست.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، برآیند گزارشها و اسناد موجود نشاندهنده آن است که نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه «اینجرلیک» ترکیه در سازماندهی این کودتا نقش جدی داشتهاند .این امر را به خوبی میتوان در تحرکات سیاسی اردوغان که احساس میکند، قربانی توطئه مشترک عربستان و آمریکا شدهاست، مشاهده کرد. دولت وی سعی دارد به محور ایران، روسیه و سوریه نزدیک شود و از عربستان فاصله بگیرد.
درز اطلاعاتی در رابطه با احتمال کودتا در ترکیه و چراغ سبز واشنگتن به کودتاگران در ساعات ابتدایی اگر به تنهایی تائیدکننده فرضیه دخالت آمریکا در کودتا نباشند، درگیری لفظی و اظهار نظرهای دولتمردان ترکیه که طی سالهای گذشته روابط بسیار نزدیکی با کاخ سفید داشته و عملاً به مجری طرحهای آمریکا در منطقه تبدیل شده بودند، به وضوح بیانگر نقش پررنگ آمریکا در کودتای ناکام استانبول است.
در این میان پایگاه هوایی اینجرلیک دارای اهمیت فراوانی برای آمریکا و ناتو بوده و حتی برخی منابع روسی مدعی نگهداری بخشی از سلاحهای اتمی آمریکا در این پایگاه هستند.
طبق قرارداد همکاریهای دفاعی که بین ترکیه و آمریکا در اوایل دهه1980 میلادی به امضا رسیدهاست. این پایگاه در اختیار نیروهای هوایی آمریکا قرار دارد و زمان اشغال عراق نیز از سوی آمریکا، نقش عمدهای را در انتقال کمکهای لجستیک به عراق ایفا کرد. این پایگاه اما طی سالهای اخیر به مرکز جاسوسی آمریکا از سوریه تبدیل شده بود .پهپادهای آمریکایی پیش از این به بهانه مقابله با احزاب جداییطلب کردستان در ترکیه مستقر شده بودند.
برخی رسانههای ترک گزارش داده بودند که آشیانههایی برای پهپادهای آمریکایی به منظور جاسوسی از سوریه در پایگاه اینجرلیک ترکیه ایجاد شدهاست. هواپیماهای بدون سرنشین از نوع بریداتور اییپی3(EP-3) در پایگاه اینجرلیک واقع در استان آدانا در جنوب ترکیه مستقر شدند؛ تا تمامی تحرکات نیروی هوایی ارتش سوریه و نیز نیروهای روسی مستقر در مناطق لاذقیه و طرطوس در غرب سوریه را رصد کنند.
در همین حال، با افزایش احتمال تعطیلی بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه، برخی خبرها از گسترش تحرکات آمریکاییها در پایگاههای خود در اردن و در نزدیکی مرزهای عراق و سوریه حکایت میکنند. ظاهرا در این پایگاهها گروههای تروریستی در حال تجهیز و آموزش دیدن برای ورود به عرصه نبرد سوریه و گسترش فعالیت تکفیری علیه مردم سوریه هستند.
در طول پنج سال گذشته (از زمان آغاز بحران در سوریه) واشنگتن به انحاء گوناگون و به بهانه آنچه نقض حقوق بشر در سوریه، مقابله با تروریستها، مبارزه با دیکتاتوری و کشتار غیرنظامیان و... مینامیده، به مداخله مستقیم و غیرمستقیم در امور سوریه پرداختهاست، با این حال و تا به امروز در دستیابی به آنچه که تا به حال از آن سخن میگفته، ناکام بودهاست.
قوت گرفتن احتمال سوء استفاده آمریکا از این نیروهای نظامی مستقر در منطقه برای براندازی و دخالت در حکومتها، بار دیگر فلسفه حضور گسترده آمریکا در پایگاههای نظامی کشورهای غرب آسیا را زیر سوال بردهاست. حضوری که نقش آن در مبارزه با پدیده شوم تروریسم بسیار ناچیز و بلکه در بسیاری از موارد مخرب و خلاف نظر و برنامههای دولتهای منطقه هم بوده است.
اکنون بیش از چهار دههاست که آمریکا در حال گسترش پهنه نظامی خود از جنوب و شرق اروپا تا منتهیالیه آسیای شرقی است. این کشور با صرف کردن میلیاردها دلار هزینههای نامعقولانه و نیز حمایت جانبدارانه از کشورهای غیردموکراتیک منطقه توانسته نفوذ نظامی خود در غرب آسیا را گسترش دهد.
تاکنون البته این توسعه حضور نظامی حاصلی جز به راه اندازی جنگهای طولانی و خونینی مانند جنگهای عراق و افغانستان به دنبال نداشته؛ که خود این جنگها منجر به گسترش تروریسم و ظهور گروههای تندرو مانند طالبان، القاعده و نمونه اخیر آن داعش نیز شدهاست.
برابر گزارش مرکز پژوهشهای بینالمللی کندی، آمریکا در حال حاضر حدود 700 تا 800 پایگاه زمینی، دریایی، هوایی و جاسوسی در خارج از آمریکا دارد. بهطور مشخص 737 پایگاه در 130 کشور خارجی قرار دارند که تعدادی از آنها اردوگاههای موقت هستند.
هماکنون حدود یک میلیون و 140 هزار نظامی آمریکایی در این پایگاهها مستقر هستند. از این تعداد 400 هزار نفر سرباز نیروی زمینی، 310 هزار نفر نیروی دریایی، 300 هزار نفر نیروی هوایی و 130 هزار تفنگدار دریایی هستند؛ که در پایگاههای مختلف آمریکا در سطح جهان پراکنده شدهاند.
تنها در منطقه غرب آسیا حضور بیش از 200 هزار نیروی نظامی آمریکایی گزارش شده که این نیروها عمدتا در کشورهای ترکیه، عراق، کویت، عربستان، بحرین، قطر، امارات متحده عربی، عمان، افغانستان و پاکستان مستقر شدهاند.
در ترکیه علاوه بر پایگاه اینجرلیک، پایگاه نظامی مستقر در فرودگاه دیاربکر و همچنین فرودگاههای بتمن و مالاتیا واقع در شرق این کشور نیز مورد بهرهبرداری ارتش آمریکا قرار دارد.
پایگاههای هوایی جده، ریاض، طائف و تبوک در عربستان سعودی نیز شاهد حضور گسترده پیادهنظام و نیروهای هوایی آمریکاست. آمریکاییها معمولا جهت توجیه حضور گسترده در منطقه، به بهانههایی همچون ضرورت آموزش نیروهای منطقهای استناد میکنند. علاوه بر آن در ماههای اخیر شاهد استقرار دو ناو جنگی آمریکا در نزدیکی آبهای یمن بهویژه پس از آغاز حملات هوایی از سوی ائتلاف سعودی بودهایم.
پایگاه دریایی فجیره (دسترسی مستقیم به دریای عرب) و هوایی الدهافرا (برای حمله به داعش) در امارات متحده عربی، پایگاه هوایی العدید (با حضور 8000 آمریکایی و دهها جنگنده و بمب افکن) در قطر، پایگاههای هوایی و دریایی محرق و شیخ عیسی قاسم (محل استقرار ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا که بر تمامی خلیج فارس و شمال اقیانوس هند مشرف است) در بحرین، پایگاههای هوایی علی السالم کویت (حضور 23 هزار پرسنل آمریکا)، الجابر کویت و کمپهای میهنپرستی و پاتریوت در کویت و پایگاه المسیره عمان همگی مورد بهرهبرداری و استقرار نظامیان آمریکایی قرار دارد.
بیشترین پایگاههای نظامی آمریکا در کشورهای افغانستان و کویت قرار داشته و شامل پایگاههای هوایی و کمپهای استقرار نیروهای زمینی است.
کشور کوچک کویت که بیشتر شبیه به یک پادگان بزرگ نظامی آمریکاست در بر دارنده دو پایگاه هوایی و شش کمپ نیروهای ارتش این کشور است. پایگاه هوایی علی السالم مجموعه آشیانههای این پایگاه در دو منطقه جنوب و شمال غربی و محوطه نگهداری هواپیماهای ترابری نیز در شرق آن قرار دارند. طول باندهای این پایگاه هوایی حدود سه هزار متر بوده؛ بنابراین ظرفیت پذیرش عمده هواپیماهای سبک و سنگین را دارد.
دیگر فرودگاه نظامی کویت که برای آمریکاییها آغوش باز کرده پایگاه هوایی احمد الجابر است. این پایگاه عظیم با چهار مجموعه آشیانه مستحکم بتونی و تعداد زیادی آشیانه سایبانی و باندهایی با بیشینه طول سه هزار متر قابلیت پذیرش انواع هواپیماهای نظامی را دارد.
نیروهای آمریکا در کویت عمدتا پس از جنگ دوم خلیج فارس و پس از آنکه این نیروها برای دفع حمله صدام به کویت یورش بردند، در این کشور مستقر شده و به ایجاد و توسعه پایگاههای خود در این کشور پرداختند.
یکی دیگر از پایگاههایی که برای آمریکا از ارزش استراتژیک برخورداراست، پایگاه هوایی بگرام افغانستان است. پایگاهی که تروریستهای مخالف ایران (مانند عبدالمالک ریگی) نیز به آنجا تردد داشتهاند.
پایگاه بگرام که محل استقرار عمده هواپیماهای ترابری و جنگندههای آمریکایی و سایر کشورهاست، داری سه آشیانه بزرگ، یک برج کنترل، چندین ساختمان پشتیبانی و 130 هزار مترمربع فضای پرواز است.
این پایگاه با طول باند سه کیلومتر پذیرای هواپیماهای ترابری سی-130هرکولس، سی-17گلوبمستر2، هواپیمای پشتیبانی نزدیکA-10 و انواع بالگردها شدهاست.
در سال 2014 یک مانور نظامی مشترک توسط اردن و آمریکا به نام «شیر مشتاق» برگزار شد که در آن شش هزار نظامی آمریکایی حضور یافتند. از آن زمان تا به امروز یکی از پایگاههای نظامی اردن نیز در اختیار یکهزار و 500 نفر از نظامیان آمریکایی قرار گرفته؛ که طبق اظهارات اوباما در راستای آموزش اردنیها و مقابله با داعش در این مکان استقرار یافتهاند.
ذهن بسیاری از افکار عمومی به دنبال آن است که هدف اصلی آمریکا از این حضور گسترده نظامی در منطقه غرب آسیا چیست و چرا آمریکا با این حجم از قدرت و استقرار قوا تا کنون موفق به تضعیف و یا نابودی داعش نشدهاست؟ اولین پاسخی که در جواب به این سوال به ذهن متبادر میشود آن است که منافع آمریکا در منطقه با عدم نابودی داعش بهطور جدی گره خوردهاست.
انتهای پیام/ 421